جمعیت همیاران سلامت روان اجتماعی ایران به‌عنوان یک جنبش ملی داوطلبانه، با هدف ارتقای سلامت روانی و اجتماعی در سطح کشور فعالیت می‌کند.

فعالیت داوطلبانه گروه‌هایی همانند همیاران سلامت روان ایران، ابعاد آموزشی، اجتماعی و روانی دارد و نقش مهمی در ارتقای سلامت روان و اجتماعی جامعه ایفا می‌کند.
این سازمان با بهره‌گیری از مشارکت‌های مردمی و رویکرد اجتماع‌محور، به پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و ارتقای کیفیت زندگی اقشار مختلف جامعه می‌پردازد.

تاریخچه این برنامه به سال 1375 بازمی‌گردد، زمانی که پروژه «شهر سالم» توسط سازمان بهداشت جهانی در کوی سیزده آبان شهر ری آغاز شد.
در این پروژه، دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با مشاهده تمایل مردم به همکاری در حل مسائل محله خود، برنامه همیاران سلامت روان را طراحی کرد.
این برنامه ابتدا در کوی سیزده آبان و استان هرمزگان به‌صورت آزمایشی اجرا شد و سپس به سایر استان‌های کشور گسترش یافت.

جمعیت همیاران سلامت روان با هدف افزایش توانمندی اقشار مختلف جامعه در راستای افزایش سطح سلامت روان و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی فعالیت می‌نماید.
باور این جمعیت بر این است که با افزایش مشارکت‌جویی و احترام به خرد جمعی و رویکرد تسهیل‌گرانه می‌توان در ارتقای سطح کیفیت زندگی اقشار جامعه تأثیرگذار بود.

در سطح دانشگاه‌ها نیز کانون‌های همیاران سلامت روان با هدف ارتقای سلامت عمومی و اجتماعی دانشجویان تشکیل شده‌اند.
این کانون‌ها به‌عنوان نهادهای مستقل و غیرسیاسی با رویکرد اجتماع‌محور، به جذب، سازماندهی و تربیت دانشجویان داوطلب می‌پردازند تا آنان را در ارائه خدمات مرتبط با سلامت روان، آموزش، پیشگیری، شناسایی و ارجاع دانشجویان نیازمند آماده سازند.

فعالیت‌های این کانون‌ها شامل برگزاری برنامه‌های آموزشی و ترویجی، مشارکت در تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها، تقویت روحیه انسان‌دوستی و نوعدوستی میان دانشجویان و تلاش برای تحقق زندگی طیب و معقول است.

جمعیت همیاران سلامت روان اجتماعی ایران با همکاری سازمان‌های دولتی و غیردولتی، به‌ویژه سازمان بهزیستی، در مناطق مختلف کشور فعالیت می‌کند. این سازمان‌ها با برگزاری گردهمایی‌ها، کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی، به توانمندسازی جامعه محلی و ارتقای فعالیت‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی می‌پردازند.

جمعیت همیاران سلامت روان اجتماعی ایران با رویکرد داوطلبانه و مشارکت‌محور، به‌عنوان یک جنبش ملی در زمینه ارتقای سلامت روانی و اجتماعی، نقش مهمی در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و ارتقای کیفیت زندگی اقشار مختلف جامعه ایفا می‌کند.

فعالیت‌های داوطلبانه، به ویژه گروه‌هایی همانند جمعیت همیاران سلامت روان ایران، نقش حیاتی در ارتقای سلامت روان و اجتماعی جامعه ایفا می‌کنند.
داوطلبان با ارائه خدمات آموزشی، روان‌شناختی و اجتماعی به افراد نیازمند، بار مشکلات روانی جامعه را کاهش داده و تاب‌آوری افراد و گروه‌ها را تقویت می‌کنند. این فعالیت‌ها بر پایه همدلی، مسئولیت‌پذیری و روحیه انسان‌دوستی شکل می‌گیرد و می‌تواند زمینه‌ساز تغییرات مثبت در کیفیت زندگی و سلامت روان جامعه باشد.

یکی از ابعاد مهم فعالیت داوطلبان، توانمندسازی و آموزش جامعه است.
گروه‌هایی مانند همیاران سلامت روان ایران با برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی، مهارت‌های مدیریت استرس، تقویت مهارت‌های ارتباطی و روش‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی را به افراد منتقل می‌کنند. این آموزش‌ها نه تنها به افراد کمک می‌کند تا سلامت روان خود را حفظ کنند، بلکه جامعه را در مسیر خودمراقبتی و خودتوانمندسازی هدایت می‌کند، که از نظر اقتصادی و اجتماعی نیز موجب کاهش هزینه‌های درمانی و افزایش کیفیت زندگی می‌شود.


بعد اجتماعی فعالیت‌های داوطلبانه، وجه دیگری از اهمیت آن‌هاست.
داوطلبان با ایجاد شبکه‌های حمایتی در محلات، دانشگاه‌ها و سازمان‌ها، حس تعلق و انسجام اجتماعی را تقویت می‌کنند. این شبکه‌ها به عنوان حلقه‌های ارتباطی میان افراد نیازمند و منابع حمایتی عمل کرده و از ایجاد انزوای اجتماعی و آسیب‌های روانی ناشی از تنهایی جلوگیری می‌کنند. همچنین مشارکت داوطلبان در تصمیم‌سازی‌های اجتماعی، اعتماد عمومی را افزایش داده و سرمایه اجتماعی جامعه را تقویت می‌کند.


ابعاد روانی و شخصی فعالیت داوطلبانه نیز قابل توجه است. شرکت در فعالیت‌های داوطلبانه باعث افزایش احساس ارزشمندی، رضایت شخصی، کاهش افسردگی و افزایش اعتماد به نفس می‌شود. برای داوطلبان همیاران سلامت روان ایران، این فعالیت‌ها فرصتی برای رشد مهارت‌های ارتباطی، مدیریتی و حل مسئله فراهم می‌کند و توانمندی‌های فردی و حرفه‌ای آن‌ها را توسعه می‌دهد. بنابراین، فعالیت داوطلبانه هم برای جامعه و هم برای فرد داوطلب ارزشمند بوده و موجب خلق ارزش‌های اجتماعی و انسانی پایدار می‌شود.

نقش داوطلبان در پیشگیری از آسیب‌های روانی، توانمندسازی جامعه، تقویت همبستگی اجتماعی و ارتقای سلامت روان افراد غیرقابل انکار است. حمایت از این فعالیت‌ها می‌تواند جامعه‌ای سالم‌تر، همدل‌تر و تاب‌آورتر ایجاد کند که قادر به مقابله با چالش‌ها و بحران‌های روانی و اجتماعی باشد. ایجاد بستر مناسب برای فعالیت‌های داوطلبانه، از جمله آموزش، حمایت سازمانی و شبکه‌سازی، موجب اثرگذاری بیشتر این گروه‌ها می‌شود.

فعالیت داوطلبانه گروه‌هایی همانند همیاران سلامت روان ایران، ابعاد آموزشی، اجتماعی و روانی دارد و نقش مهمی در ارتقای سلامت روان و اجتماعی جامعه ایفا می‌کند.
داوطلبان با آموزش، حمایت و شبکه‌سازی، تاب‌آوری افراد و گروه‌ها را تقویت کرده و به کاهش آسیب‌های روانی کمک می‌کنند.