روز ۲۲ مرداد، روز تشکل‌ها: تجلیل از ارکان سلامت اجتماعی

تشکل‌ها، یا سازمان‌های مردم‌نهاد، از مهم‌ترین ساختارهای مشارکت مدنی در جوامع امروزی به شمار می‌آیند. این نهادها که غالباً بر پایه همکاری‌های داوطلبانه و هدف‌مند شکل می‌گیرند، توانسته‌اند به عنوان پل ارتباطی میان مردم و دولت، نقش بی‌بدیلی در بهبود شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایفا کنند.

۲۲ مرداد، به عنوان روز تشکل‌ها، فرصتی است برای گرامیداشت این نهادهای مردمی که با تلاش و همت خود، پایه‌های سلامت اجتماعی را در جامعه مستحکم‌تر می‌سازند.
این روز نمادی است از ارج نهادن به فعالیت‌های جمعی و مشارکت اجتماعی که پایه و اساس توسعه پایدار و زندگی سالم در هر جامعه‌ای محسوب می‌شود.

تشکل‌ها با ایجاد فضای مشارکت‌جویانه و افزایش همبستگی اجتماعی، سلامت روانی و اجتماعی جامعه را ارتقاء می‌دهند.
هنگامی که افراد در قالب تشکل‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، احساس تعلق و مسئولیت‌پذیری نسبت به جامعه خود افزایش می‌یابد و این امر به کاهش مشکلاتی همچون انزوا، بی‌اعتمادی و بحران‌های روانی کمک می‌کند.
سلامت اجتماعی نه تنها به معنای عدم وجود بیماری یا ناهنجاری نیست، بلکه مجموعه‌ای از روابط مثبت، اعتماد اجتماعی و همیاری است که جامعه را به سمت پویایی و رضایت جمعی سوق می‌دهد. تشکل‌ها به واسطه فعالیت‌های فرهنگی، آموزشی و اجتماعی، نقش کلیدی در ارتقای این سلامت ایفا می‌کنند.

یکی از مهم‌ترین ابعاد تأثیرگذاری تشکل‌ها، فعالیت در حوزه‌های اجتماعی و حمایتی است. بسیاری از تشکل‌ها به کمک گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کودکان کار، زنان سرپرست خانوار، سالمندان و بیماران می‌شتابند و به آنان خدمات مشاوره‌ای، آموزشی و روانی ارائه می‌دهند.
این خدمات ضمن کاهش آسیب‌های اجتماعی، حس امید و توانمندی را در افراد افزایش می‌دهد و باعث می‌شود این گروه‌ها در جامعه جایگاه بهتری پیدا کنند.
بدین ترتیب، سلامت اجتماعی نه تنها در سطح فردی بلکه در سطح کلان و جمعی نیز تقویت می‌شود.
نقش تشکل‌ها در این حوزه به حدی است که بسیاری از برنامه‌های دولت و نهادهای بین‌المللی به همکاری و همراهی سازمان‌های مردم‌نهاد وابسته شده است.

از سوی دیگر، تشکل‌ها به عنوان نهادهای مستقل و غیرانتفاعی، امکان مشارکت مستقیم مردم در امور اجتماعی و تصمیم‌گیری‌های محلی را فراهم می‌آورند.
این مشارکت فعال، به ایجاد حس مسئولیت‌پذیری و مشارکت در اداره جامعه منجر می‌شود که اساس سلامت اجتماعی است.
در جوامعی که افراد در تصمیم‌گیری‌ها سهیم هستند، میزان اعتماد عمومی افزایش یافته و شکاف‌های اجتماعی کاهش می‌یابد.
به همین دلیل، روز ۲۲ مرداد یادآور اهمیت حمایت و تقویت تشکل‌ها برای ساختن جامعه‌ای پایدار، عادلانه و سالم است که در آن صدای مردم شنیده شده و نقش آنان در توسعه جامعه برجسته گردد.

 تشکل‌های مردم نهاد از ارکان سلامت اجتماعی هر جامعه به شمار می‌آیند. با توجه به اهمیت روزافزون مشارکت مردمی در مواجهه با چالش‌های اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی، حمایت از تشکل‌ها و ایجاد فضای مناسب برای فعالیت آن‌ها، نه تنها موجب ارتقای کیفیت زندگی افراد می‌شود، بلکه به تقویت انسجام اجتماعی و توسعه پایدار می‌انجامد

روز ۲۲ مرداد، فرصتی است تا ضمن بزرگداشت خدمات بی‌شمار این نهادها، به ضرورت تقویت و توسعه آن‌ها بیش از پیش توجه شود و زمینه‌های مشارکت گسترده‌تر مردم در مسیر ساختن جامعه‌ای سالم‌تر و موفق‌تر فراهم گردد.