مقدمه:
از آنجا که انسان ذاتا" موجودی است اجتماعی است و نیاز به تعامل و بودن با دیگران دارد که این نیازهای انسانی از ابتدایی ترین تا انتزاعی ترین آنها در سایه بودن با دیگران برآورده می شود،نیازهای پایه ای همچون نیازهای فیزیولوژیک(گرسنگی،تشنگی،...) ونیاز به امنیت و به همین ترتیب نیازهای سطح بالاتر همچون نیاز به احساس تعلق و عزت نفس ...که از طریق ارتباط داشتن با دیگران تحقق می یابد .ما از طریق بودن با دیگران،دوست داشتن و دوست داشته شدن،فهمیدن و فهمیده شدن را تجربه میکنیم و به ارزش وجودی خود و دیگران پی میبریم اما لازمه رسیدن به چنین ارتباطی کسب مهارتهایی است .یکی از این مهارتها مهارت "نه گفتن" است که در سایه کسب چنین مهارتی می توان ارتباطی جرآت مند و سالم برقرار کرد.ودر عین حال از طریق کسب این مهارت به حقوق خود و دیگران نیز احترام گذاشته ایم.

از آنجا که انسان اراده،اختیار و آگاهی دارد و تصمیم های زندگی خود را براساس این 3 اصل بنا کرده است. تصمیم هاشامل موارد بسیار ساده وجزئی تا پراهمیت می باشدو هرآنچه مانع عملی ساختن تصمیم های خود می شود را باید از سر راه بردارد برای چنین اقدامی باید قاطعیت و قدرت البته با حفظ حقوق خود ودیگران؛ و به عبارت دیگرخود را مجهز به مهارتهایی چون مهارت "نه گفتن" کند.

علت های زیادی در مشكل "نه گفتن" افراد  نقش دارد:

-ترس از دست دادن رابطه با فرد مقابل .

-احساس مسؤلیت در خصوص احساسات دیگران .

-اعتقاد به اینكه اگر از درخواست دیگران سر باز بزنید، آدم بد و خودخواهی هستید و شاید این كار را با از خودگذشتگی، ایثار و فداكاری و... كه در دوران كودكی به شما آموخته اند، در تناقض می بینید.

-احساس مهم و با ارزش بودن در مواقعی كه درخواستی از شما می شود و تصور اینكه اگر حتی برای یك بار هم درخواست دیگران را رد كنید، آنها دیگر شما را به حساب نمی آورند و ممكن است حتی دیگر از شما چیزی نخواهند.

-دلسوزی كردن برای طرف مقابل و تصور اینكه اگر نه بگویید، شاید هیچ كس دیگر نخواهد یا نتواند به او كمك كند و در نتیجه ممكن است كارش راه نیفتد.

-تصور اینكه اگر نه بگویید، طرف مقابل دیگر شما را دوست نخواهد داشت

آیا در همه موارد باید از این مهارت استفاده کرد؟ آیا همیشه بایددر مقابل خواسته‌های دیگران مقاومت کرد و با جدیت جواب رد به آنها داد؟ مسلم است که باید طبقه بندی مناسبی روی موارد و موضوعاتی که "نه گفتن "در آنها لازم به نظر می‌رسد، داشته باشیم. زمانی که قبول درخواستها خطرات و مشکلات جدی برای فرد به همراه دارد لازم است فرد با قاطعیت رفتار کند. مثل درخواست فردی مبنی بر استفاده از سیگار ، یا رساندن تقلب سر جلسه امتحان.

اینها مواردی هستند که نتایج وخیم و جدی برای فرد به بار می‌آورند و لازم است فرد ، حتما مهارت لازم برای ابراز قاطعیت در این موارد را داشته باشد. در موارد دیگری چون امانت دادن کتاب به دوستی که خودمان آنرا نیاز داریم یا موارد مشابه دیگری می‌توان در ابتدا به دنبال راهکارهای دیگر بود در صورت عدم وجود این راهکارها از این مهارتها استفاده کرد. 

اما در خصوص چگونگی "نه گفتن"در مقابل درخواست های غیرمنطقی دیگران لازم است كه سه گام را بردارید :

گام اول در ابتدا علاقه مندی خود را برای کمک به فرد مقابل بیان می کنیم (ارئه ی بازخورد مثبت).

گام دوم اینكه، علت تصمیم خود را بگوییدمثلاً، قول آن را به كسی دادم یا برنامه دیگری دارم.(بیان دلیل رفتار).

گام سوم اینكه، همدلی و درك احساسات دیگران باعث می شود كه پاسخ منفی شما را راحت تر بپذیرند   مثلاً، می دانم كه تو به آن نیاز داری و یا البته وضع تو را درك می كنم،ولی نمی توانم درخواست شما را قبول کنم (اعلام تصمیم).

سؤال وقتی که طرف مقابل برخواسته‌هایش پافشاری می‌کند و خواسته‌هایش به ضرر ماست، چگونه با او برخورد کنیم؟

 1-پاسخ خود را به‌طور واضح، روشن، با صلابت و با استفاده از اجزای بدنی (استفاده از مهارت‌های غیرکلامی مثل نگاه چشمی، بیان چهره و ژست‌های بدنی یا نزدیک‌شدن و دور شدن از طرف مقابل) دوباره بیان کنید.

2-نظر خودتان را با ارایه‌‌ دلیل و با تأکید بر آن دلیل، دوباره عنوان کنید.

3-پاسخ طرف مقابل را نشنیده بگیرید و به موضوع دیگری بپردازید و یا آن موقعیت را ترک کنید.

4- توضیح دادن: ”نه، بهتره در این مورد اصرار نکنی، متشکرم.

5-مسأله را به شوخی بگیرید: ”خیلی با مزه گفتی و یا مثل این‌که بچه شدی‌ها!“

 6-یجاد این احساس که خودتان بهتر می‌دانید. ”تو که عاقل‌تر از این حرف‌ها هستی که این‌کار رو بکنی!“، ”تو که این‌جوری نبودی؟“، ”تو که هیچ‌وقت این‌کاره نبودی؟“، ”شما که خودت صد نفر دیگر رو از این کار منع می‌کردی؟“

• خود را تقویت کنید و مطمئن باشید که "نه گفتن" ،روابط اجتماعی شما را مختل نخواهد ساخت. در مواردی هم که "نه گفتن "به مسائل جدی و خطرناکی مربوط می‌شود، از دست رفتن رابطه به نفع شما خواهد بود. با برقراری روابط سالمتر اجتماعی جایگزینی برای رابطه از دست رفته خواهید داشت.