دورکاری می‌تواند سلامت روان زنان را تقویت کند زیرا با کاهش فشارهای محیط کار و افزایش کنترل و انعطاف‌پذیری، امکان مدیریت بهتر زندگی شخصی و شغلی فراهم می‌شود و این امر به ارتقای رضایت، آرامش و کیفیت زندگی روانی زنان منجر می‌شود.

دورکاری به معنای انجام وظایف شغلی خارج از محیط فیزیکی شرکت یا اداره است، معمولاً از خانه یا هر مکان دیگری که فرد دسترسی به ابزارهای لازم کار داشته باشد، انجام می‌شود. این سبک کاری با استفاده از فناوری‌های دیجیتال، اینترنت، ابزارهای ارتباطی و نرم‌افزارهای مدیریت پروژه امکان‌پذیر می‌شود و به کارکنان اجازه می‌دهد زمان و مکان انجام کار خود را تا حدی کنترل کنند.
بنا بر همین گزارش از میگنا تأثیر دورکاری بر سلامت روان زنان به معنای اثراتی است که این شیوه کاری بر وضعیت روانی، عاطفی و اجتماعی زنان می‌گذارد. سلامت روان شامل کاهش استرس، اضطراب، افسردگی، افزایش رضایت شغلی، احساس کنترل بر زندگی، بهبود تعادل بین کار و زندگی شخصی و افزایش احساس خودمختاری است. برای زنان، دورکاری اغلب مزایایی مانند کاهش فشارهای رفت‌وآمد، انعطاف‌پذیری در مدیریت وظایف خانوادگی و شغلی، کاهش تبعیض‌های محیط کار و بهبود تعادل بین کار و زندگی را فراهم می‌کند که همگی به بهبود سلامت روان آن‌ها کمک می‌کند.

عفت حیدری مترجم کتاب تاب آوری زنان بر این باور است دور کاری یا کار کردن از خانه به یکی از موضوعات مهم دنیای کاری تبدیل شده است. با پیشرفت فناوری و تغییر سبک زندگی، بسیاری از شرکت‌ها به کارکنان خود امکان دورکاری را می‌دهند. این تغییر سبک کاری نه تنها بر بهره‌وری و رضایت شغلی تأثیر گذاشته است، بلکه سلامت روان افراد را نیز تحت تاثیر قرار داده است. یکی از جنبه‌های جالب و قابل توجه این تغییر، تفاوت تأثیر دورکاری بر زنان و مردان است.
تحقیقات نشان می‌دهند که کار کردن از خانه می‌تواند سلامت روان زنان را بیش از مردان تقویت کند.

کار کردن از خانه و کاهش استرس شغلی

یکی از مزایای اصلی دورکاری، کاهش استرس مرتبط با رفت‌وآمد و فشارهای محیط کار است. برای بسیاری از زنان، رفت‌وآمد روزانه به محل کار و تحمل ترافیک سنگین می‌تواند سطح استرس را افزایش دهد. این استرس مداوم نه تنها بر سلامت روان تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه توانایی تمرکز و بهره‌وری را نیز کاهش می‌دهد. کار کردن از خانه به زنان این امکان را می‌دهد که زمان بیشتری را به خود و خانواده اختصاص دهند و فشارهای محیط کاری را کاهش دهند. این امر باعث ایجاد تعادل بهتر بین زندگی شخصی و کاری می‌شود که یکی از عوامل مهم ارتقای سلامت روان است.

در مقابل، مردان نیز از کاهش رفت‌وآمد بهره‌مند می‌شوند، اما تحقیقات نشان می‌دهند که فشارهای محیط کار برای آن‌ها کمتر با مسائل خانوادگی درگیر است. به عبارت دیگر، زنان غالباً مسئولیت‌های خانه و مراقبت از اعضای خانواده را بر عهده دارند و کاهش زمان رفت‌وآمد به آن‌ها فرصت بیشتری برای مدیریت این مسئولیت‌ها می‌دهد، که در نهایت به کاهش استرس و افزایش رضایت روانی منجر می‌شود.

انعطاف‌پذیری و کنترل زمان

انعطاف‌پذیری یکی دیگر از مزایای کار کردن از خانه است که به ویژه برای زنان مفید است. بسیاری از زنان در طول روز با وظایف مختلف خانوادگی و شغلی همزمان مواجه هستند. داشتن توانایی تنظیم ساعات کاری به آن‌ها اجازه می‌دهد که وظایف خود را با سبک زندگی خود هماهنگ کنند. این کنترل بیشتر بر زمان و برنامه روزانه، احساس قدرت و خودمختاری را افزایش می‌دهد که تاثیر مستقیمی بر سلامت روان دارد.

در مردان، انعطاف‌پذیری ساعات کاری ممکن است به اندازه زنان تأثیرگذار نباشد، زیرا مسئولیت‌های خانوادگی برای آن‌ها معمولاً کمتر از زنان است. بنابراین، مزایای روانی ناشی از انعطاف‌پذیری زمانی برای زنان بیشتر قابل توجه است.

کاهش تبعیض و فشارهای محیط کار

محیط‌های کاری سنتی گاهی اوقات با تبعیض‌های جنسیتی و فشارهای اجتماعی همراه هستند. زنان ممکن است با چالش‌هایی مانند فرصت‌های کمتر برای ارتقاء شغلی، نابرابری در پرداخت و ارزیابی‌های ناعادلانه مواجه شوند. کار کردن از خانه می‌تواند بخشی از این فشارها را کاهش دهد، زیرا افراد بر اساس عملکرد واقعی خود و خروجی کارشان ارزیابی می‌شوند و کمتر تحت تاثیر ذهنیت‌های جنسیتی قرار می‌گیرند.

این موضوع به ویژه برای زنان اهمیت دارد، زیرا کاهش تبعیض و فشارهای محیطی باعث کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس می‌شود. در مردان، این فشارها کمتر احساس می‌شوند و بنابراین تاثیر دورکاری بر سلامت روان آن‌ها از این منظر محدودتر است.

بهبود تعادل بین کار و زندگی شخصی

یکی از چالش‌های مهم زنان شاغل، مدیریت همزمان وظایف کاری و خانوادگی است. کار کردن از خانه امکان مدیریت بهتر این تعادل را فراهم می‌کند. زنان می‌توانند زمان بیشتری را با فرزندان و خانواده سپری کنند و در عین حال به وظایف کاری خود نیز رسیدگی کنند. این تعادل باعث کاهش احساس گناه و استرس ناشی از ناتوانی در انجام وظایف خانوادگی یا کاری می‌شود و سلامت روان را بهبود می‌بخشد.

برای مردان، هرچند کار کردن از خانه می‌تواند تعادل کار و زندگی را بهتر کند، اما چون مسئولیت‌های خانوادگی معمولاً کمتر است، این مزیت برای آن‌ها به اندازه زنان محسوس نیست.

افزایش رضایت شغلی و انگیزه کاری

رضایت شغلی و انگیزه کاری به شدت با سلامت روان مرتبط است. دورکاری باعث افزایش حس کنترل، کاهش فشارهای محیط کاری و انعطاف‌پذیری بیشتر در مدیریت زمان می‌شود. برای زنان، این عوامل باعث افزایش رضایت شغلی و انگیزه کاری می‌شوند، زیرا آن‌ها احساس می‌کنند می‌توانند همزمان نقش‌های خانوادگی و شغلی خود را بهتر مدیریت کنند.

مردان نیز از مزایای دورکاری بهره‌مند می‌شوند، اما تحقیقات نشان می‌دهند که این تاثیر برای زنان بیشتر است. به عبارت دیگر، کار کردن از خانه باعث ایجاد حس مثبت و کاهش فرسودگی شغلی در زنان می‌شود.

کاهش خطرات روانی و اضطراب

اضطراب و افسردگی از مشکلات شایع در محیط‌های کاری هستند. زنان به دلیل فشارهای چندگانه‌ای که تجربه می‌کنند، احتمال بیشتری برای مواجهه با این مشکلات دارند. کار کردن از خانه می‌تواند این خطرات را کاهش دهد. کاهش مواجهه با همکاران سمی، فشارهای اجتماعی و رقابت‌های غیرضروری محیط کار، سطح اضطراب را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، دسترسی به محیط آرام خانه و توانایی مدیریت زمان، احساس آرامش و امنیت روانی را افزایش می‌دهد.

مردان نیز از کاهش اضطراب ناشی از دورکاری بهره‌مند می‌شوند، اما شدت تاثیر آن بر زنان بیشتر است، زیرا آن‌ها بیشتر در معرض فشارهای چندبعدی اجتماعی و کاری قرار دارند.

چالش‌های دورکاری و تاثیر آن بر سلامت روان

با وجود مزایای دورکاری، باید به چالش‌های آن نیز اشاره کرد. احساس تنهایی، کاهش تعاملات اجتماعی و محدود شدن فرصت‌های شبکه‌سازی می‌تواند سلامت روان را تحت تأثیر قرار دهد. این چالش‌ها ممکن است برای مردان و زنان به صورت متفاوت تجربه شوند. زنان معمولاً مهارت‌های ارتباطی بالاتری دارند و کاهش تعامل اجتماعی ممکن است تاثیر بیشتری بر آن‌ها بگذارد، اما از طرف دیگر، انعطاف‌پذیری و مدیریت بهتر زندگی خانوادگی می‌تواند این اثر منفی را جبران کند.

تأثیر فناوری و ابزارهای دیجیتال

استفاده از فناوری و ابزارهای دیجیتال برای کار از راه دور، یکی از عوامل کلیدی در بهبود سلامت روان است. زنان با دسترسی به ابزارهای مدیریت پروژه، ارتباط آنلاین و برنامه‌ریزی دیجیتال می‌توانند وظایف خود را بهتر مدیریت کنند. این ابزارها امکان پیگیری پیشرفت کار، تنظیم برنامه و کاهش فشارهای زمانی را فراهم می‌کنند و سلامت روان را تقویت می‌کنند.

مردان نیز از این ابزارها بهره می‌برند، اما چون فشارهای خانوادگی و چندوظیفگی کمتری دارند، اثر مثبت آن‌ها بر روان زنان بیشتر قابل مشاهده است.

نتیجه‌گیری نهایی و سخن پایانی

دور کاری یا کار کردن از خانه به طور کلی برای بهبود سلامت روان مفید است، اما تحقیقات نشان می‌دهند که این تاثیر برای زنان بیش از مردان است. کاهش استرس رفت‌وآمد، انعطاف‌پذیری در مدیریت زمان، کاهش فشارهای محیط کار، بهبود تعادل کار و زندگی و افزایش رضایت شغلی، همگی عواملی هستند که سلامت روان زنان را تقویت می‌کنند. مردان نیز از مزایای دورکاری بهره‌مند می‌شوند، اما شدت و عمق این تاثیر در زنان بیشتر است، زیرا آن‌ها با چالش‌های چندگانه و فشارهای همزمان خانوادگی و شغلی مواجه هستند.

در نهایت، دورکاری فرصتی است تا سازمان‌ها به طور ویژه به نیازهای زنان توجه کنند و سیاست‌هایی را پیاده‌سازی کنند که سلامت روان آن‌ها را تقویت کند. این موضوع نه تنها به بهبود کیفیت زندگی زنان کمک می‌کند، بلکه بهره‌وری و رضایت شغلی کل سازمان را نیز افزایش می‌دهد.