دکتر مهوش معاذی نژاد معتقد است ایجاد مرز و حفظ استقلال، به معنای قطع رابطه با خانواده نیست. بلکه هدف، ایجاد تعادل بین حمایت خانواده و آزادی تصمیم‌گیری زوجین است.

ارتباط با خانواده و نحوه مدیریت دخالت آنها در زندگی زناشویی یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که زوجین با آن روبرو می‌شوند.
خانواده می‌توانند نقش بسیار سازنده‌ای در زندگی مشترک داشته باشند و از حمایت عاطفی و مشاوره‌های مفید برخوردار شوند، اما در عین حال، دخالت‌های بیش از حد و فشارهای نابه‌جا می‌تواند باعث ایجاد تنش، سوءتفاهم و کاهش کیفیت رابطه زوجین شود.
شناخت نقش خانواده، تعیین مرزهای سالم و حفظ استقلال زوجین، کلید ایجاد یک زندگی زناشویی موفق و پایدار است.

خانواده به طور طبیعی بخشی از زندگی هر فرد است و پیوندهای عاطفی عمیقی با اعضای آن وجود دارد.
این روابط می‌تواند در زمان‌های دشوار، منبع حمایت و آرامش باشد. برای مثال، والدین می‌توانند با تجربه و راهنمایی‌های خود به زوجین در تصمیم‌گیری‌های مهم کمک کنند، یا حضور عاطفی آنها می‌تواند احساس امنیت و تعلق را تقویت کند.
همچنین خانواده می‌تواند در مسائل عملی مانند مراقبت از فرزندان، کمک‌های مالی یا حمایت در بحران‌ها نقش مهمی ایفا کند. با این حال، گاهی خانواده‌ها بدون قصد بد، وارد زندگی خصوصی زوجین می‌شوند و با دخالت‌های بیش از حد یا انتقادهای مکرر، فضای زندگی مشترک را تحت فشار قرار می‌دهند. این دخالت‌ها می‌تواند شامل قضاوت در مورد نحوه تربیت فرزندان، مدیریت مالی، روابط عاطفی یا حتی انتخاب‌های شخصی زوجین باشد.

برای مدیریت صحیح ارتباط با خانواده، نخستین گام تعیین مرزهای واضح و محترمانه است. مرزگذاری به معنای دور نگه داشتن خانواده نیست بلکه به معنای مشخص کردن زمینه‌هایی است که تصمیم‌گیری در آن‌ها باید توسط زوجین انجام شود.
برای مثال، مسائل مالی، تربیت فرزندان، برنامه‌های زندگی مشترک و انتخاب سبک زندگی باید عمدتاً تحت اختیار زوجین باشد. تعیین مرزها با احترام و محبت، نه تنها باعث کاهش تنش می‌شود بلکه به خانواده نیز کمک می‌کند تا نقش حمایتی خود را بهتر ایفا کنند. زوجین می‌توانند به صورت مشترک تصمیم بگیرند که چه نوع مشاوره یا کمک از خانواده قابل قبول است و چه نوع دخالت‌هایی پذیرفتنی نیست.

یکی دیگر از راهکارهای مهم، مشورت و هماهنگی زوجین قبل از پاسخ به خانواده است.
زمانی که خانواده نظری می‌دهند یا پیشنهاد می‌کنند، زوجین باید ابتدا با یکدیگر درباره آن صحبت کنند و سپس پاسخ دهند. این کار باعث می‌شود تصمیمات یکپارچه و هماهنگ باشد و از بروز اختلاف یا سوءتفاهم جلوگیری شود. همچنین این روش به خانواده نشان می‌دهد که زوجین به هم اعتماد دارند و تصمیمات خود را با احترام و همکاری می‌گیرند.

بیان احترام و محبت هنگام تعیین مرز نیز بسیار حیاتی است.
حتی اگر نیاز به گفتن «نه» باشد، باید لحن محترمانه و مهربان حفظ شود. بیان محبت و قدردانی از خانواده، همزمان با تعیین محدودیت‌های منطقی، می‌تواند از ایجاد کدورت و رنجش جلوگیری کند و روابط خانوادگی را سالم نگه دارد. برای مثال می‌توان گفت: «ما از راهنمایی‌ها و تجربه شما خیلی قدردانیم، اما در این موضوع خاص می‌خواهیم خودمان تصمیم بگیریم.» این نوع بیان به خانواده نشان می‌دهد که احترام و ارزش آن‌ها حفظ می‌شود اما تصمیم‌گیری در اختیار زوجین است.

دکتر مهوش معاذی نژاد روانشناس و مشاو رخانواده تاکید میکند زوجین باید یاد بگیرند که چگونه توافق و مذاکره را با خانواده پیش ببرند. بعضی خانواده‌ها ممکن است نیاز به حضور یا مشارکت در مسائل مختلف داشته باشند و این طبیعی است. مهم این است که زوجین توافق کنند چه زمان‌ها و در چه زمینه‌هایی اجازه دارند وارد شوند.

برای مثال، حضور خانواده در جشن‌ها یا مناسبت‌های خاص می‌تواند پذیرفته شود، اما مسائل روزمره زندگی خصوصی مانند نحوه تربیت فرزندان یا مدیریت مالی بهتر است به تصمیم‌گیری زوجین واگذار شود. توافق و مذاکره مستمر باعث می‌شود همه افراد درک مشترکی از محدودیت‌ها و نقش خود داشته باشند.

حفظ استقلال زوجین بدون ایجاد تنش یکی از چالش‌های اصلی در زندگی مشترک است.
استقلال به معنای داشتن حق تصمیم‌گیری در زندگی مشترک و شخصی است و به زوجین کمک می‌کند تا هویت فردی و مشترک خود را تقویت کنند.
برای حفظ استقلال، زوجین باید ابتدا تصمیم‌گیری مشترک را تمرین کنند و در مورد مسائل مهم با یکدیگر مشورت کنند. این روش به هر دو نفر امکان می‌دهد تا نظر خود را بیان کنند و به توافق مشترک برسند. همچنین داشتن زندگی خصوصی و فعالیت‌های مستقل، مانند سرگرمی‌ها، شغل و دوستی‌ها، باعث تقویت اعتماد به نفس و رضایت فردی می‌شود که به نوبه خود رابطه زناشویی را تقویت می‌کند.

ایجاد اتحاد میان زوجین در مقابل دخالت‌های غیرضروری خانواده نیز اهمیت زیادی دارد. وقتی خانواده وارد موضوعی می‌شود که مربوط به تصمیمات زوجین است، داشتن یک پاسخ هماهنگ و متحد، نشان‌دهنده احترام به همدیگر و حفظ مرزهای سالم است.
این اتحاد به خانواده نشان می‌دهد که تصمیم‌گیری‌ها به طور مشترک انجام می‌شود و دخالت‌های غیرضروری پذیرفته نخواهد شد.

تقویت ارتباط زناشویی، پایه‌ای برای حفظ استقلال و مدیریت دخالت خانواده است.
برقراری ارتباط صادقانه و باز بین زوجین باعث می‌شود مشکلات و نگرانی‌ها به سرعت مطرح و حل شوند. همچنین این ارتباط مستحکم، اعتماد و حمایت متقابل را افزایش می‌دهد و مانع تأثیر منفی دخالت‌های بیرونی می‌شود. زوجین می‌توانند با گفتگوهای روزانه، برنامه‌ریزی مشترک، احترام به احساسات همدیگر و حل مسائل بدون دخالت خارجی، زندگی زناشویی سالم و پایدار بسازند.

یکی دیگر از نکات مهم، آموزش خانواده برای احترام به مرزهاست. گاهی خانواده‌ها به دلیل عادت یا سنت، بدون آگاهی وارد مسائل خصوصی می‌شوند. در این موارد، توضیح واضح و محبت‌آمیز به خانواده درباره اهمیت احترام به حریم خصوصی زوجین و نقش حمایت‌کننده آنها بسیار مؤثر است. این آموزش می‌تواند به تدریج باعث تغییر رفتار و کاهش تنش‌ها شود.

زوجین همچنین باید از مهارت‌های مدیریت اختلاف استفاده کنند. گاهی ممکن است خانواده‌ها مرزها را نقض کنند یا فشار بیاورند. در این مواقع، استفاده از گفتگوهای غیرخشونت‌آمیز، تأکید بر احترام متقابل و تمرکز بر راه‌حل‌های عملی می‌تواند از بروز درگیری جلوگیری کند. همچنین برنامه‌ریزی برای مواقع بحران و داشتن استراتژی مشترک، زوجین را در مواجهه با فشارهای خانوادگی تقویت می‌کند.

یکی از ابزارهای مفید برای زوجین، تهیه یک برنامه عملی برای مدیریت ارتباط با خانواده است. این برنامه می‌تواند شامل تعیین زمینه‌هایی که خانواده می‌تواند مشارکت کند، موضوعاتی که باید خصوصی باقی بماند، نحوه پاسخگویی به درخواست‌ها یا مشاوره‌ها و همچنین روش‌های حفظ آرامش و احترام در مواجهه با اختلاف‌ها باشد. داشتن چنین برنامه‌ای باعث شفافیت و هماهنگی زوجین می‌شود و از بروز تنش‌های ناخواسته جلوگیری می‌کند.

 لازم است زوجین توجه داشته باشند که ایجاد مرز و حفظ استقلال، به معنای قطع رابطه با خانواده نیست. بلکه هدف، ایجاد تعادل بین حمایت خانواده و آزادی تصمیم‌گیری زوجین است. این تعادل باعث می‌شود خانواده همچنان نقش مثبت و حمایتی خود را ایفا کنند و در عین حال زوجین بتوانند زندگی مشترک خود را با استقلال، احترام و هماهنگی و در صورت لزوم مشاوره اداره کنند. با تمرین مداوم، گفتگو و توافقات روشن، زوجین می‌توانند روابط خانوادگی سالم و پایداری داشته باشند و ازدواج خود را با موفقیت و رضایت حفظ کنند.