هویت اساس تاب‌آوری ایران است که مردم را در سخت‌ترین شرایط به هم پیوند می‌دهد.
 

هویت، عنصر بنیادین در شکل‌گیری تاب‌آوری هر ملت است. تاب‌آوری ایران در برابر بحران‌ و چالش‌های داخلی و خارجی اگرچه تا حدودی به توانایی مدیریت و انعطاف جامعه بستگی دارد، اما از اصل و اساس به هویت فرهنگی، تاریخی و اجتماعی مردم ایران گره خورده است. وقتی یک ملت هویت خود را درک می‌کند و با آن انس می‌گیرد، می‌تواند در مواجهه با انواع بحران و فشارهای محیطی، همبستگی خود را حفظ کند و مسیر توسعه و پیشرفت را هموار سازد. هویت به مردم احساس تعلق، امنیت روانی و اعتماد به نفس جمعی می‌دهد که همگی مولفه‌های کلیدی تاب‌آوری محسوب می‌شوند.

ریشه‌های تاریخی هویت ایران
هویت ایران بر پایه هزاران سال تاریخ، فرهنگ و سنت شکل گرفته است. از دوران باستان تا عصر معاصر، ایرانیان در طول تاریخ با چالش‌ها و تهدیدهای متنوع مواجه بوده‌اند؛ از حملات بیگانگان گرفته تا بحران‌های طبیعی و تغییرات اجتماعی. این تجربه‌های تاریخی، پایه‌های هویتی ملت ایران را تقویت کرده و تاب‌آوری آن را در برابر فشارهای خارجی و داخلی افزایش داده است. هر بحران، علاوه بر آسیب، فرصتی برای بازتعریف هویت ملی و تقویت انسجام اجتماعی فراهم کرده است.

فرهنگ و هنر به‌عنوان ستون‌های تاب‌آوری
فرهنگ و هنر، بازتاب هویت جامعه و موتور محرکه تاب‌آوری اجتماعی هستند. ادبیات، موسیقی، معماری، آیین‌ و نمادهای فرهنگی ایرانی، نه تنها حافظ ارزش‌های تاریخی و هویتی ملت هستند، بلکه به مردم قدرت مقاومت و سازگاری با بحران‌ها را می‌دهند. برای مثال، نمادهایی مانند گل نیلوفر یا فرش‌های اصیل ایرانی، حامل پیام تاب‌آوری و استمرار فرهنگ در برابر زمان و بحران‌ها هستند. این سرمایه‌های فرهنگی، مرجع معنایی و روانی برای شهروندان به شمار می‌روند که باعث افزایش تاب‌آوری روانی و اجتماعی می‌شوند.

هویت جمعی و تاب‌آوری اجتماعی
هویت جمعی، انسجام اجتماعی و توانایی افراد در همکاری و حمایت متقابل را تقویت می‌کند. در ایران، هویت جمعی با عناصر مشترکی مانند زبان فارسی، تاریخ ملی، آیین‌ها و مناسبت‌های فرهنگی شکل گرفته است. این عناصر هویتی باعث ایجاد حس همبستگی و اعتماد میان شهروندان می‌شوند که در زمان بحران‌ها نقش حیاتی در تاب‌آوری اجتماعی دارند. هرچه هویت جمعی قوی‌تر باشد، جامعه توان بیشتری برای مقابله با فشارهای اقتصادی، سیاسی یا طبیعی خواهد داشت.

نقش نهادهای اجتماعی و آموزشی در حفظ هویت و تاب‌آوری
نهادهای اجتماعی، فرهنگی و آموزشی در ایران، نقش کلیدی در انتقال هویت و افزایش تاب‌آوری ایفا می‌کنند. آموزش‌های رسمی و غیررسمی، رسانه‌ها، مراکز فرهنگی و انجمن‌های اجتماعی، ابزارهایی هستند که هویت ملی و ارزش‌های فرهنگی را به نسل‌های جدید منتقل می‌کنند. این فرآیند انتقال، باعث می‌شود تا نسل‌های جوان با شناخت و احترام به هویت خود، توانمندی لازم برای مدیریت بحران‌ها و تغییرات محیطی را داشته باشند. تاب‌آوری ایران، بدون وجود این نهادها و حمایت آن‌ها از هویت فرهنگی، قابل تصور نیست.

چالش‌های مدرن و تهدید به هویت
در دنیای امروز، هویت ایران با چالش‌ها و تهدیدهای مدرن مواجه است. جهانی‌شدن، تغییرات تکنولوژیک، فشارهای فرهنگی خارجی و مسائل اقتصادی، می‌توانند باعث تضعیف هویت جمعی و در نتیجه کاهش تاب‌آوری شوند. در چنین شرایطی، ضرورت بازتعریف هویت، حفظ ارزش‌های فرهنگی و تقویت انسجام اجتماعی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. هر اقدام برای تضعیف هویت ملی، مستقیماً توان جامعه در مقابله با بحران‌ها و چالش‌ها را کاهش می‌دهد و تاب‌آوری اجتماعی و روانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

راهکارهای تقویت هویت برای تاب‌آوری ملی
تقویت هویت ملی، مستلزم برنامه‌ریزی و اقدام هدفمند در حوزه‌های آموزشی، فرهنگی و اجتماعی است. ارتقای دانش تاریخی و فرهنگی مردم، ترویج زبان فارسی، حمایت از هنر و رسانه‌های بومی و ایجاد فضاهای گفت‌وگو و مشارکت اجتماعی، از جمله راهکارهای مؤثر برای افزایش تاب‌آوری ایران هستند. وقتی هر ایرانی با هویت خود انس گیرد و به ارزش‌های فرهنگی و تاریخی خود احترام بگذارد، جامعه توان بیشتری برای مقابله با بحران‌ها و حرکت به سمت توسعه پایدار خواهد داشت. تاب‌آوری ایران، به‌طور مستقیم از قدرت هویت ملی و انسجام اجتماعی نشأت می‌گیرد.

هویت، محور اصلی تاب‌آوری ایران است؛ هویتی که ریشه در تاریخ، فرهنگ، هنر و تجربه‌های جمعی ملت دارد.

تاب‌آوری بدون هویت، مفهوم نیست؛ بعبارت دیگراز معنا تهی بودن آسیب‌پذیری و ناپایداری است . با تقویت هویت ملی و حفظ ارزش‌های فرهنگی، ایران نه تنها می‌تواند بحران‌ها را مدیریت کند، بلکه مسیر توسعه و پیشرفت پایدار را نیز هموار خواهد ساخت. در نهایت، هویت و تاب‌آوری در ایران یک چرخه پویا و مکمل هستند؛ هویت، تاب‌آوری می‌آورد و تاب‌آوری، هویت را تقویت می‌کند.

هویت اساس تاب‌آوری ایران است  که باعث شده فرهنگ و تمدن کهن سرزمین عزیزمان همچنان زنده و پویا باقی بماند.
دکتر محمدرضامقدسی بنیانگذار خانه تاب آوری در ادامه آورده است هویت اساس تاب‌آوری ایران است که توانسته در طول تاریخ، ایران را از سختی‌ها و چالش‌ها عبور دهد.