کاهش انگ سلامت روان یکی از چالش‌های مهم در حوزه بهداشت روان است که نیاز به توجه و اقدام جدی دارد.

سمیرا زارعی روانشناس و همیارسلامت

انگ سلامت روان به نگرش‌های منفی و تبعیض‌هایی اطلاق می‌شود که افراد مبتلا به اختلالات روانی با آن مواجه هستند.
این انگ‌ها می‌توانند منجر به انزوا، کاهش اعتماد به نفس و عدم تمایل به جستجوی درمان شوند.
انگ اجتماعی، به معنای برچسب زدن منفی به یک فرد یا گروه به دلیل ویژگی‌های خاص اجتماعی است که آن‌ها را از دیگر اعضای جامعه متمایز می‌کند.
این ویژگی‌ها می‌تواند شامل بیماری‌های روانی، معلولیت‌های جسمی، گرایش‌های جنسی، هویت جنسیتی، نژاد، مذهب و حتی بزهکاری باشد.
انگ اجتماعی به طور معمول به عنوان یک نقص یا عیب در نظر گرفته می‌شود و می‌تواند منجر به طرد اجتماعی و محرومیت از منابع و فرصت‌ها شود.

ریشه واژه "انگ" به زبان یونانی برمی‌گردد و در گذشته به نشانه‌های قابل مشاهده‌ای اشاره داشت که برای شناسایی مجرمان یا بردگان استفاده می‌شد.
انگ اجتماعی نه تنها بر هویت فرد تأثیر می‌گذارد بلکه می‌تواند بر رفتارهای اجتماعی و تعاملات آن‌ها با دیگران نیز تأثیر منفی بگذارد.

انگ‌ اجتماعی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

ناهنجاری‌های بدنی، عیوب شخصیتی و انگ‌های نژادی یا مذهبی.
هر یک از این دسته‌ها می‌تواند پیامدهای جدی برای افراد مبتلا به آن‌ها داشته باشد و باعث ایجاد احساس شرمساری و طرد در جامعه شود.

راهکارهای کاهش انگ سلامت روان شامل:

- مدیریت استرس:یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، ورزش و تنفس عمیق می‌تواند به کاهش احساسات منفی کمک کند.
- پشتیبانی اجتماعی:ایجاد شبکه‌های حمایتی و ارتباطات مثبت با دیگران می‌تواند احساس تعلق و پذیرش را افزایش دهد.
- آموزش و آگاهی:افزایش آگاهی عمومی درباره اختلالات روانی و ترویج اطلاعات صحیح می‌تواند به تغییر نگرش‌ها کمک کند. تماس مستقیم با افرادی که تجربه مشابهی دارند، می‌تواند تصورات نادرست را اصلاح کند.
- مشاوره روانشناختی:در مواقعی که انگ سلامت روان جدی است، مشاوره می‌تواند نقش موثری در بهبود وضعیت فرد داشته باشد.

با اجرای این راهکارها، می‌توان به تدریج انگ سلامت روان را کاهش داد و فضایی حمایتی برای افراد مبتلا به اختلالات روانی فراهم کرد.

سلامت روان به عنوان یک جزء اساسی از سلامت کلی انسان، شامل بهداشت عاطفی، روانی و اجتماعی است.

این مفهوم بر نحوه تفکر، احساس و عمل افراد تأثیر می‌گذارد و نقش مهمی در مدیریت استرس، ارتباطات اجتماعی و انتخاب‌های زندگی ایفا می‌کند. سلامت روان در تمامی مراحل زندگی، از کودکی تا بزرگسالی، موضوعی حیاتی است و بر توانایی فرد برای مقابله با چالش‌ها، درک قابلیت‌های خود، یادگیری مؤثر، کارایی در محیط کار و مشارکت در جامعه تأثیرگذار است.

مفهوم سلامت روان فراتر از عدم وجود اختلالات روانی است و به زنجیره‌ای پیچیده از عوامل مختلف اشاره دارد که شامل شدت و نوع پریشانی و پیامدهای اجتماعی و بالینی می‌شود. عوامل متعددی در سطوح فردی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی ممکن است بر سلامت روان تأثیر بگذارند.
ناملایماتی مانند فقر، خشونت، ناتوانی و نابرابری می‌توانند خطر ابتلا به مشکلات سلامت روان را افزایش دهند. با این حال، بسیاری از افراد توانایی به حد کفایت تاب‌آوری نشان می‌دهند.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) تأکید می‌کند که سلامت روان جزئی جدایی‌ناپذیر از رفاه کلی انسان است و حق اساسی بشر محسوب می‌شود که برای توسعه فردی، اجتماعی و اقتصادی ضروری است. در ایالات متحده، تقریباً یک نفر از هر پنج بزرگسال هر ساله یک بیماری روانی را تجربه می‌کند که بر اهمیت توجه به مسائل مربوط به سلامت روان تأکید دارد.

برای ارتقای بهزیستی روانی، شیوه‌های خودمراقبتی مانند ورزش منظم و مدیریت استرس می‌توانند مؤثر باشند.
این فعالیت‌ها به مدیریت استرس کمک کرده، خطر بیماری را کاهش داده و سطح انرژی را افزایش می‌دهند که در نتیجه بهبود سلامت روان کلی را تسهیل می‌کند.
رویکردهای بهداشت عمومی که توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) ترویج می‌شود، هدفشان پیشگیری از بروز یا تشدید مشکلات سلامت روان با پرداختن به عوامل ریشه‌ای در مراحل اولیه است.

شکستن انگ

تلاش‌ها برای از بین بردن انگ مرتبط با سلامت روان در محیط‌های کاری، به ویژه پس از همه‌گیری COVID-19، توجه زیادی را جلب کرده است.
برنامه‌ها و ابتکارات متعددی برای مقابله با این مشکل حیاتی در حال اجراست. شرکت‌ها به طور فزاینده‌ای در زمینه سلامت روان سرمایه‌گذاری می‌کنند و گفتگوها درباره بهزیستی روانی را ترویج می‌دهند. با این حال، علی‌رغم این تلاش‌ها، کارکنان هنوز افزایش قابل توجهی در رفاه خود گزارش نکرده‌اند که نشان‌دهنده نیاز به اقدامات بیشتر است.

استراتژی‌های مؤثر برای کاهش انگ سلامت روان شامل ایجاد محیط‌های کاری ایمن و سالم است.
شرایط نامناسب کاری مانند تبعیض، بار کاری بیش از حد و ناامنی شغلی می‌تواند خطرات جدی برای سلامت روان ایجاد کند.
بنابراین، ایجاد چنین محیط‌هایی ضروری است. اقدامات مؤثر نه تنها باید بر پیشگیری از خطرات سلامت روان تمرکز داشته باشد بلکه باید به ارتقای رفاه روانی و حمایت از کارکنانی که با مشکلات سلامت روان مواجه هستند نیز توجه کند.
نزدیک به یک میلیارد نفر در سطح جهانی تحت تأثیر اختلالات سلامت روان یا مصرف مواد قرار دارند که بر اهمیت شناسایی و حمایت از کارکنان مبتلا به این شرایط تأکید می‌کند.
طی سال‌های اخیر تغییرات مثبت و قابل توجهی در رویکرد کارفرمایان نسبت به سلامت روان مشاهده شده است.

مداخلاتی که هدف آن‌ها کاهش انگ سلامت روان در محیط کار است، نشان داده‌اند که می‌توانند دانش، نگرش و رفتار کارکنان را نسبت به همکارانی که با مشکلات سلامت روان دست و پنجه نرم می‌کنند تغییر دهند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تأیید این یافته‌ها ضروری است.
انگ همچنان نیرویی قدرتمند باقی مانده که بسیاری از افراد را به احساس شرم سوق می‌دهد و مانع از جستجو یا دسترسی به کمک‌های ضروری می‌شود.
انتظار می‌رود فعالان و همیاران سلامت روان به هر طریق ممکن علیه این انگ مبارزه کنند.

همیاران سلامت

همیاران سلامت، فعالان اجتماعی و کنشگران مدنی می‌توانند با استفاده از رویکردهای مختلف به مبارزه با انگ و ننگ اجتماعی مرتبط با بیماری‌های روانی بپردازند.
این تلاش‌ها شامل آموزش عمومی، حمایت اجتماعی و ایجاد فضایی امن برای گفتگو هستند.

آموزش و آگاهی بخشی

یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای مقابله با انگ اجتماعی، آموزش عمومی است.
همیاران سلامت و فعالان اجتماعی می‌توانند با برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها و کمپین‌های رسانه‌ای اطلاعات صحیح درباره بیماری‌های روانی را منتشر کنند.
این آموزش‌ها باید نشان دهند که بیماری‌های روانی مانند سایر بیماری‌ها قابل درمان هستند و افراد مبتلا به این اختلالات نیاز به حمایت دارند نه قضاوت.
با افزایش آگاهی عمومی از چالش‌های سلامت روان، جامعه می‌تواند به سمت پذیرش بیشتری حرکت کند.
همیاران سلامت روان می‌توانند با استفاده از رسانه‌ها، کمپین‌ها و برنامه‌های آموزشی، اطلاعات صحیحی را درباره سلامت روان منتشر کنند و به تسهیل گفتگوهای مثبت کمک کنند.
ایجاد فضایی برای گفتگوهای بدون قضاوت نه تنها به افراد کمک می‌کند تا با چالش‌های خود بهتر کنار بیایند، بلکه جامعه را نیز به سمت یک درک عمیق‌تر و همدلانه‌تر از مسائل سلامت روان هدایت می‌کند.

ایجاد شبکه‌های حمایتی

تشکیل گروه‌های حمایت می‌تواند به افراد مبتلا به مشکلات روانی کمک کند تا احساس تنهایی نکنند. این گروه‌ها فضایی امن برای تبادل تجربیات فراهم کرده و می‌توانند به کاهش احساس ننگ کمک کنند. همچنین ایجاد روابط اجتماعی قوی از طریق فعالیت‌های داوطلبانه یا مشارکت در گروه‌های اجتماعی حس تعلق را تقویت خواهد کرد.

ترویج گفتگوهای باز و نشست های اجتماعی گفتگو محور

ترویج گفتگوهای باز درباره سلامت روان نیز بسیار مؤثر است.
فعالان اجتماعی باید فضایی فراهم کنند که افراد بتوانند بدون ترس از قضاوت درباره تجربیات خود صحبت کنند. این نوع گفتگوها می‌تواند به کاهش انگ کمک کرده و درک عمومی را نسبت به چالش‌های سلامت روان افزایش دهد.

حمایت از سیاست‌گذاری‌های مثبت

فعالان اجتماعی باید با همکاری نهادهای دولتی و غیردولتی برای ایجاد سیاست‌هایی که به نفع سلامت روان هستند تلاش کنند. این سیاست‌ها باید شامل دسترسی آسان‌تر به خدمات درمانی باشد تا افراد بتوانند بدون ترس از انگ کمک بگیرند.

استفاده از رسانه‌ها

استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای انتشار پیام‌های مثبت درباره سلامت روان نیز ابزاری قدرتمند است.
همیاران سلامت روان می‌توانند با تولید محتوای آموزشی و الهام‌بخش تصورات نادرست را اصلاح کرده و نگرش مثبت‌تری نسبت به بیماری‌های روانی ایجاد کنند.همیاران سلامت روان به عنوان افرادی کلیدی در ارتقاء آگاهی عمومی و اصلاح تصورات نادرست درباره بیماری‌های روانی عمل می‌کنند.
سمیرا زارعی در ادامه اضافه میکند تولید محتوای آموزشی و الهام‌بخش یکی از ابزارهای مؤثر آن‌هاست که می‌تواند به تغییر نگرش جامعه نسبت به این بیماری‌ها کمک کند. با ارائه اطلاعات دقیق و علمی، همیاران می‌توانند به شکستن تابوها و کاهش استیگماهای اجتماعی مرتبط با بیماری‌های روانی بپردازند.

این محتوا می‌تواند شامل مقالات، ویدئوها، پادکست‌ها و کارگاه‌های آموزشی باشد که به تبیین علل، نشانه‌ها و روش‌های درمان این بیماری‌ها می‌پردازد.
همچنین، داستان‌های موفقیت افرادی که با بیماری‌های روانی دست و پنجه نرم کرده‌اند، می‌تواند الهام‌بخش دیگران باشد و نشان دهد که درمان ممکن است. این نوع محتوا نه تنها آگاهی را افزایش می‌دهد بلکه احساس همدلی و حمایت را در جامعه تقویت می‌کند.
همیاران سلامت روان با ایجاد فضایی امن برای گفتگو درباره مسائل روانی، به افراد کمک می‌کنند تا به جای پنهان‌کاری، به دنبال درمان و حمایت باشند.
این رویکرد نه تنها به بهبود سلامت روان فردی کمک می‌کند بلکه جامعه‌ای سالم‌تر و آگاه‌تر را نیز شکل می‌دهد.

با اجرای این استراتژی‌ها، همیاران سلامت روان و سایر فعالان اجتماعی و کنشگران مدنی قادر خواهند بود نقش مؤثری در کاهش انگ اجتماعی مرتبط با مشکلات سلامت روان ایفا کرده و جامعه‌ای حمایت‌گرتر بسازند.
انگ اجتماعی می‌تواند به‌طور قابل توجهی بر تاب‌آوری یا resiliency افراد تأثیر منفی بگذارد.
این انگ‌ها باعث ایجاد احساس انزوا و بی‌ارزشی در افراد می‌شوند که به نوبه خود می‌تواند منجر به کاهش اعتماد به نفس و افزایش استرس گردد.
  افراد مبتلا به انگ‌های اجتماعی ممکن است در مواجهه با چالش‌ها و بحران‌ها کمتر تاب‌آور باشند و نتوانند به‌خوبی با مشکلات زندگی کنار بیایند.
این وضعیت می‌تواند به بروز مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب منجر شود و در نهایت کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار ده