معرفی و اهمیت والدگری مشارکتی
مهسا رضائی پور روانشناس و مدرس مهارتهای زندگی

والدگری مشارکتی به‌عنوان یک رویکرد نوین در تربیت کودکان و مدیریت خانواده، اهمیت زیادی پیدا کرده است.
در والدگری مشارکتی، هر دو والد در تصمیم‌گیری‌ها و فعالیت‌های روزمره فرزند خود حضور فعال دارند و مسئولیت‌ها به صورت برابر بین والدین تقسیم می‌شود.
این نوع والدگری باعث می‌شود کودکان احساس امنیت و حمایت بیشتری داشته باشند و از نظر عاطفی و روانی رشد سالم‌تری پیدا کنند.
مطالعات روانشناسی نشان داده‌اند که والدگری مشارکتی موجب کاهش اضطراب و مشکلات رفتاری در کودکان می‌شود و روابط خانوادگی را تقویت می‌کند.
علاوه بر این، والدگری مشارکتی باعث می‌شود والدین نیز از تجربه تربیت فرزند لذت بیشتری ببرند و احساس مسئولیت مشترک در خانواده ایجاد شود.
فرزندان طلاق اغلب با چالش‌های عاطفی و روانی بیشتری نسبت به همسالان خود مواجه می‌شوند.
در این شرایط، والدگری مشارکتی نقش بسیار مهمی در کاهش اثرات منفی طلاق بر کودکان ایفا می‌کند.
والدگری مشارکتی به معنای مشارکت فعال هر دو والد در تربیت و مراقبت از کودک، حتی پس از جدایی، است.
این رویکرد به کودک احساس امنیت و ثبات می‌دهد و باعث می‌شود که او همچنان رابطه مثبت و مستمری با هر دو والد داشته باشد.
وجود چنین همکاری در تربیت کودکان طلاق، اثرات منفی ناشی از اختلافات والدین را کاهش می‌دهد و به رشد سالم عاطفی و اجتماعی فرزند کمک می‌کند.

فرزندان طلاق اغلب با چالش‌های عاطفی و روانی بیشتری نسبت به همسالان خود مواجه می‌شوند.
در این شرایط، والدگری مشارکتی نقش بسیار مهمی در کاهش اثرات منفی طلاق بر کودکان ایفا می‌کند.
والدگری مشارکتی به معنای مشارکت فعال هر دو والد در تربیت و مراقبت از کودک، حتی پس از جدایی، است.
این رویکرد به کودک احساس امنیت و ثبات می‌دهد و باعث می‌شود که او همچنان رابطه مثبت و مستمری با هر دو والد داشته باشد.
وجود چنین همکاری در تربیت کودکان طلاق، اثرات منفی ناشی از اختلافات والدین را کاهش می‌دهد و به رشد سالم عاطفی و اجتماعی فرزند کمک می‌کند.

تحقیقات نشان می‌دهد که فرزندانی که والدگری مشارکتی را تجربه می‌کنند، کمتر دچار مشکلات رفتاری و تحصیلی می‌شوند.
زمانی که والدین با یکدیگر هماهنگ هستند و قوانین و مرزهای تربیتی مشابهی را اعمال می‌کنند، کودک سردرگمی کمتری دارد و رفتارهای پرخطر و نافرمانی کاهش می‌یابد.
علاوه بر این، والدگری مشارکتی باعث می‌شود که کودک در زمینه تحصیلی نیز حمایت شود؛ هر دو والد می‌توانند در امور مدرسه، تکالیف و فعالیت‌های آموزشی مشارکت کنند، که انگیزه و موفقیت تحصیلی کودک را افزایش می‌دهد.
یکی دیگر از مهم‌ترین مزایای والدگری مشارکتی برای فرزندان طلاق، تقویت حس تعلق و اعتماد به خانواده است.
کودکی که می‌بیند هر دو والد با همکاری و هماهنگی به او اهمیت می‌دهند، احساس می‌کند که هنوز بخشی از خانواده است و ارزشمند است.
این حس تعلق به کاهش اثرات منفی طلاق مانند احساس طردشدگی، خشم یا اضطراب کمک می‌کند.
والدگری مشارکتی به کودک این اطمینان را می‌دهد که جدا شدن والدین به معنای پایان حمایت یا محبت آنها نیست و او می‌تواند با اعتماد و آرامش به آینده نگاه کند.


اصول و ویژگی‌های والدگری مشارکتی

اصول والدگری مشارکتی بر پایه همکاری، احترام متقابل و ارتباط مؤثر بین والدین استوار است. در این روش، والدین تصمیمات مهم زندگی کودک را با مشورت یکدیگر اتخاذ می‌کنند و تلاش می‌کنند نیازهای عاطفی و اجتماعی فرزند را به صورت متوازن برآورده سازند. از ویژگی‌های مهم والدگری مشارکتی می‌توان به تقسیم مسئولیت‌ها، گفتگوهای سازنده، و تشویق فرزند به ابراز احساسات اشاره کرد. والدگری مشارکتی همچنین به والدین کمک می‌کند تا با مدیریت تعارض‌ها و اختلاف‌نظرها، نمونه‌ای از رفتار حل مسئله و همکاری را به فرزند خود آموزش دهند. این رویکرد نه تنها به رشد سالم کودک کمک می‌کند بلکه به ایجاد محیطی امن و محبت‌آمیز در خانواده منجر می‌شود.

 مزایا و تأثیرات والدگری مشارکتی

والدگری مشارکتی تأثیرات مثبت بسیاری بر رشد اجتماعی، عاطفی و روانی کودکان دارد.
کودکانی که در خانواده‌هایی با والدگری مشارکتی بزرگ می‌شوند، اعتمادبه‌نفس بالاتری دارند و مهارت‌های حل مسئله و همکاری را بهتر یاد می‌گیرند.
همچنین والدگری مشارکتی باعث ایجاد ارتباط نزدیک‌تر بین والدین و کودک می‌شود و حس تعلق و امنیت کودک را تقویت می‌کند.
از سوی دیگر، والدین نیز از طریق مشارکت فعال در تربیت فرزند، احساس رضایت و موفقیت بیشتری دارند و فشارهای ناشی از مسئولیت‌های یک‌جانبه کاهش می‌یابد.
مطالعات نشان می‌دهند والدگری مشارکتی می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کاهش مشکلات رفتاری و تحصیلی کودکان داشته باشد و روابط خانوادگی را بهبود بخشد.

راهکارها برای اجرای موفق والدگری مشارکتی
برای اجرای موفق والدگری مشارکتی، والدین باید مهارت‌های ارتباطی و مدیریت زمان خود را تقویت کنند. برنامه‌ریزی منظم برای انجام فعالیت‌های روزمره، تقسیم وظایف و تعیین اهداف مشترک در تربیت کودک از جمله اقدامات مهم است. والدگری مشارکتی همچنین نیازمند انعطاف‌پذیری و توجه به نیازهای هر کودک است؛ هر کودک ویژگی‌ها و نیازهای خاص خود را دارد که والدین باید به آن‌ها پاسخ دهند.
مهسا رضائی پور روانشناس و مدرس مهارتهای زندگی در پایان آورده است ایجاد فضای گفت‌وگوی باز و تشویق کودک به بیان احساسات، از دیگر راهکارهای موثر در والدگری مشارکتی محسوب می‌شود. با رعایت این نکات، والدین می‌توانند به رشد همه‌جانبه فرزند خود کمک کنند و یک خانواده سالم و هماهنگ شکل دهند.