کارگاه توانمندسازی خانواده

مجری طرح و کارگاه :

جمعیت همیاران سلامت روان استان سمنان

میثم طاهری-غزاله پری سوز

بهار 97

جلسه اول:

حدیث تربیت ازاول تا 7 سالگی. بزرگ‏تر و آماده ماست تا هفت سالگی باید کامل مطیع باشد.

از 7 تا 14 سالگی مطیع

از 14 تا 21 سالگی وزیر

یعنی مقداری از سیادت بچه به مرور زمان کم می‏شود تا در 7 سالگی کامل مطیع است اگر از 7 سالگی شروع شود به هدف نمی‏رسد. فرآیند آهسته‏ای از بدو تولد.

و از 7 سالگی اطاعت به مرور کم می‏شود و در 14 سالگی وزیر شود.

برنامه ریزی تربیتی در 14 سال اول است. تا در این سال هم فکر و هم صحبت و مشاور ما باشد که تا 21 سالگی به استقلال می‏رسد.

دو نوع تربیت رایج داریم.

تربیت مستقیم                                   تربیت معکوس (بیانگر عقده‏هاست.)

هرچه در گذشته بوده انجام می‏شود.                                       هر چه در گذشته کمبود داشته انجام می‏دهد.

پدر کتک نمی‏زده، من هم نمی‏زنم.                                        پدر اسباب بازی نمی‏خرد، من زیاد می‏خرم.

بوئن می‏گوید هر دو غلط هست. امام علی (ع) می‏فرماید فرزندان خود را مثل خودتان تربیت نکنید زیرا شما برای این دوران ساخته شده‏اید ولی فرزندانتان برای دوران بعد ساخته شده‏اند.

اولین اشتباه ما قضاوت هست (ممنوع)

تربیت: خدایی کردن ما

باورتربیتی غلط

قضاوت کودک بر اساس رفتارش

فلان بچه خیلی لجباز است

ما به بچه‏ها سمت و سو می‏دهیم جای قضاوت رفتار را تشریح کرد. مقایسه به ویژگی از بدو تولد هست و ذاتی است.

به جایروی مبل نیز / دیروز رو مبلها پردی امروز فقط این جا بوده و فقط تشریح و تعریف می‏کنیم و با آن‏ها صحبت می‏کنیم.

رفتار بچه‏ها بیشتر تکانشی است. حس‏های درونی‏اش دچار این رفتارمی‏شود (زدن) بچه متوجه رفتارش می‏شود.

رفتار امروز بچه و با دیروز قضاوت و تشریح کنید. بچه خودآگاه‏تر می‏شود و خودمان هم

بچه‏ها دچار تکانش و خودمرکز بینی‏ان. واقعاً متوجه نمی‏شوند.

تکلیف هم تشریح یه رفتار بچه روزی دوبار انجام شود. بعد از رفتار بچه. بدون خوبو بد بودن

اولین اصل تربیتی این است که من راحت باشد.

بچه‏ها متوجه کارهای خودش نیست. – تکانه باعث این رفتار هست.

جلسه دوم:

تربیت دینی یکپارچه نیست. تعارض وجود دارد که با تفکر به بهترین برسید.

وقتی همه چیز یکی باشد مغز رشد نمی‏کند. «اولین شرط تربیت خیار مترقی است.» سیره نبوی مطهری

از هفت سالگی تجارب زیاد می‏شود.

نظرات پدر و مادر باید متفاوت باشند تا بچه با تفکر رابطه بهتر و رفتار بهتر را انتخاب کند. وقتی دعوا نباشد و دعوا جلوی بچه نباشد دغدغه فکری بیشتر است و ته ماجرا بسته نمی‏شود. بچه 4 ساله هست . دعوا را ندیده هست ولی غرهای پدر و مادر را می‏شنوند.

جلوه‏ای که به بچه‏ها می‏دهیم به تصویر بسیار نادرست هست. برداشت شخصیت منفی از پدر و مادر.

تربیت دولایه نتیجه سوم هست. (لایه زیرین جمعیت است و درلایه روی فحش هست دو دوست صمیمی در برخورد با هم) بچه‏ها لایه رویی (عقلای) را نمی‏بینن و لایه زیرین (هرمونی) است می‏بیند هر چقدر بخواهی نمی‏توانی لایه زیرین را پنهان کنی.

آموزش دعوا وقتی جلو بچه دعوا باشد مراعات پدر و مادر بیشتر هست. بددهنی کمترهست هورمون‏های قوی‏ای بچه‏ها دارند که تابع هورمون پدر و مادرهست.

ما اگر با کسی زندگی می‏کنیم باید صداقتی ما کامل باشد رابطه نمایشی بدرد نمی‏خورد.

بزرگترین مشکل فرزندان طلاق این است که نمی‏دانند دلیل طلاقچیست و خودشان را مقصّر می‏دانند.

تربیت باید عادی و طبیعی باشد. تربیت ساختگی زود شکست می‏خورد.

یعنی خودمان باشیم و نمی‏توانیم تا کسی باید نقش بازی کنیم. بعد اگر دعوا ندیده باشد وقت دعوا زندگی بچه شکست خورده می‏شود.

تربیت دوگانه رشد بهتر مغزی دارد. استدلال مغزیو عقلی بهتری دارد.

4 هیجان اصلی:

شادی – ترس – خشم – غم

از شادی - ترس - خشم – غم

این موج سینوسی را بارها تجربه کرده‏ایم. ولی این مراحل شدت و ضعف دارد.

هرمون‏ها

جلسه سوم 22/2/97 تعداد 70 نفر

باورهای نادرست تربیتی: 1- کودکان نباید با والدین خود مخالفت کنند.

2- تنبیه از همان اول باید محکم و جدی باشد.

3- فقط رفتار خوب کودک مورد تقدیر + ستایش والدین است.

4- کودک نباید ناکام و ناراحت شود.

5- کودک آرام و مؤدب باشد تا من عصبانی نشوم.

عصبانیت: در این حالت حتماً باید میان احساس خود را پررنگ بگوییم. و دلیل عصبانیت خود را هم بگوییم و در آخر باید تلاش کنیم که ود را کنترل کنیم و عصبانیت را فروکش کنیم و کودک تمامی این مراحل را باید ببینید.پ

• علائم بدنی خود را در عصبانیت بشناسیم.
• راههای کاهش عصبانیت را بشناسیم.
• تناسب یک و دو را بدانیم.

براساس این که هر کس موقع عصبانی شدن چه علامت بدنی در او شکل می‏گیرد باید راه کاهش عصبانیت متناسب با آن را انجام دهد مثلاً اگر کسی هنگام عصبانیت دهانش خشک شود باید آب بنوشد اگر کسی صورتش قرمز می‏شود دست و صورت خود را بشورد.

• تمرین روزانه (کنترل عصبانیت مهارت است)
• علائم فوق راههای کنترل عصبانیت است.

تکلیف عملی هفته بعد: 1- پیدا کردن روشهای ریلکسیشن

2- دو روش ریلکسیشن را تمرین کنیم هر روز

3- نتیجه گزارش

جلسه چهارم 29/2/97 تعداد 8 نفر

جدایی مادر کودک:

اگر مادر فکر کند که همیشه فرزندش در کنارش باشد خوب است اینگونه نیست بهتر آن است که کودک گاهی این دوری را حس کند و همینطور مادر حس می‏کند همیشه باید همه چیز را مهیّا کند و همه پیش رو باشد اما نباید اینگونه باشد و دوری باعث می‏شود که فرزندان حضور مادر را بیشتر درک کند.

کودک نیازمند جدایی است.

عامل اصلی در شکل گیری دلتنگی: عامل اصلی ارتباط لامسه است از تولد تا 3 سالگی مادر بیشتر لمس می‏کند و از 3 تا 7 سالگی کودک می‏خواهد لمس ایمن داشته باشد لمس همراه با تماس چشمی دلبستگی را به صورت درست شکل می‏دهد. کتابها برای جدا کردن جای خواب بعضی‏ها 8 ماهگی و بعضی‏ها 2 سالگی می‏گویند از 2 سالگی مرکز ثبت خاطرات در مغز شکل می‏گیرد 11 عامل برای جداسازی متفاوت است.

1- تعداد خواهر – برادر 2- نقش خانه 3- جنسیت 4- جدایی مادر و کودک اول باید در روز اتفاق بیفتد.

اول در روز صورت گیرد: (جدایی درونی / جدایی بیرونی)

جدایی درونی: مادر و کودک هر دو در خانه باشند که باید از  8 ماهگی شروع شود در این کار حداقل به مدت ؟؟ دقیقه کار مربوط به خود را انجام دهیم و کودک ببیند که مادر بجز او مشغله‏های دیگری هم دارد.

جدایی بیرونی: در مورد جدا کردن بچه نه پدر و مادر باید در این مورد صحبت شود و نه مربی – هیچ کدام نباید صحبت کنند چون دغدغه ایجاد می‏کند در ذهن بچه و بچه فکر می‏کند که چه موضوع مهمی باشد که با او در موردش صحبت می‏کنند و دیگر جدا نمی‏شود.

جلسه پنجم 5/3/97 تعداد 

خلاقیت در گرو خوداندیشی: به تنهایی عمل کردن است.

• آموزش مرزها و یا قانون گذاری
• کنجکاوی‏ها
• ورزش و تحول ورزشی

کنجکاوی: ذاتی فطری است اکثراً حس کنجکاوی کودکان را کاهش یا رد می‏کنیم.

کنجکاوی 4 مورد را افزایش می‏دهد: 1) هوش 2) خلاقیت 3) هیجانات 4) شادی

برای این که کنجکاوی افزایش پیدا کند. ارتباط کلامی و بعد ارتباط بدنی خوب داشته باشیم. هر وقت ارتباط کلامی و بدنی والدین داشته باشند بجای جواب از کودک سوال می‏پرسیم. سوال را با سوال مدیریت می‏کنیم و ما نباید تمام سوالات را جواب بدهیم و به کودک بگوییم چه جوری باید جدا بشود پیدا کنیم از جاهای درست دیگر و کودک کنجکاو می‏شود.

آموزش قانون و محدودیت باعث رشد کنجکاوی و خلاقیت تخیل و توهم می‏شود.

تخیل: در خدمت رشد و هوش و علم می‏باشد.پ

توهم: در خدمت تنبلی و ....

3) ورزش: ورزش‏های انفرادی از 5 تا 10 سالگی ورزش‏های گروهی توپی 10 تا نوجوانی بررسی جوانی هر چیزی خودش خواست.

کار عملی: قانون گذاری: پدر خانواده به بچه‏ها بگوید قبل از غذا دست‏ها را بشورد مادر خانواده چیزی نمی‏گوید و روز بعد سوال می‏کند که قبل از غذا باید چه کاری می‏کردید و اگر شستن مادر نباید چیزی بگوید.

جلسه ششم :

دستور دادن / قانون گذاری. این دو با هم فرق می‏کند وقتی قانون نگذاردیم دستور می‏دهیم

قانون: یکبار می‏گوییم دیگر تکرار نمی‏کنیم و کودک را به فکر وادار می‏کنیم.

دستور زیاد شود (صدا شنیده نمی‏شود  / کودک اجرا نمی‏کند)

ما باید کودک متفکر و مسأله گشا تربیت کنیم نه کودک مطیع

کودک به جای دستور باید فکر کند که قانون را پدر می‏گذارد.

روش جودو

اختلافبین برادر و خواهر باید 3 سال باشد.

بیشتر 3 یا 4 سال باشد دیگر برادر خواهر نیستن حس پدری و مادری دارن

جو دو لجبازی‏های، خودرأی‏ها، خود محوری‏ها، بسیار حائز اهمیت می‏باشد. بازی کردن بچه‏ با چاقو

قدرت عاطفی 1 مادر                 3 پدر     7 یا 5 کودک می‏باشد

کودک رارد کل و هنگمی‏شود و پیروز می‏شود

کودکی قدرت عاطفی بالایی دارد.

جلسه بعد غذا و پول

اگر چه قهر استرد گام اول عدد نگاه به چاقو – عدم نگاه به کودک – رفتن به سراغ رفتار با کار

دیگر همراه با ترک محل از دید کودک مخفینشویم به محض این که کودک رسید تعریف از دست خودمان درمورد کاری که داریم می‏کنیم.

کودکان زیر 7 سال از توجه چه مثبت و چه منفی لذت می‏برد.

توجه را حذف می‏کنیم و از خودمان تعریف می‏کنیم.

کار عملی روش جودو

استفاده از کلید واژه: روش یا

کودک را بین دور شرایط بگذاریم مثلاً ما داریم ناهار می‏خوریم یا حیاتی یا بازی می‏کنی نیمساعت بعد معلوم بهش بدیم می‏گیم یا بخور یا من کار مرا انجام دهم بعداز سومین بار هم یا بگوییم.

19/3/1397 شنبه جلسه هفتم (آخر)

با: 1- فکر 2- بازی

پول: *** تفکر انتزاعی ندارد.

انسان موجودی ماتریالیست (مادی گرا)

کودک در تلاش است برای درک ارزشها. پفک + لباس

کودکان بدلیل وجود کارت ارزش محبت را می‏دانند.

اگر می‏خواهیم فرزندان قدر نکات پدر و مادر را بدانند از کارت خوان استفاده نکنیم.

کارت بانکی ممنوع – پول آزاد.

تا 6 سالگی نقدینگی را درک نمی‏کند.                                هنگام مدرسه رفتن.

پاداش – فرآیند

هر فرآیندی:  اگر تو این کارو ....

آن گاه من) می‏شود: وعده

کودکی که در ابتدا وعده گیر است در انتها باج گیر است.

پاداش شرط ندارد.

زمان هم ندارد – قطعیت هم ندارد.

پاداش وظیفه را از دستور جدا می‏کند.

مامان اگه اینو بخری مشق نمی‏نویسیها.

نه تنها وظیفه را انجام نمی‏دهد باج گیر هم می‏شود.

• هیجانی وقت بیشتر
• فعالیتی
• بدنی – بزن
• عادی (شکلاتی)

پاداش (آخرین چون بیا بریم پیاده روی)

تشویق‏های بالاتر اثر و ماندگاری بیشتر.

2- چون این کارو کردی ناراحتم نمی‏تونم باهات کشتی بگیرم.

3- آروم آروم زدن روی دست

• این مشکلاتی که دارای دیگه بهتری ام

غذا:

بچه‏ها در غذا خوردن دو گروه هستند:

• زیاد می‏خورند
• کم می‏خورند

کودکان ذاتاً توجه طلبند

کودکان: غذا خوردن توجه والدین را به خود جلب می‏کنند.

کودک با این قضایا می‏خواهد مادر پدر را مدیریت کنند.

خاطرات و توجهات عادت‏های غذایی بعد از 7 سالگی می‏باشد.

کودک تا 7 سالگی توجه مفهوم پول توجیهی نمی‏شود.

بعد از 7 سالگی تا 10 سالگی بستگی به نیاز کودک دارد.

ما باید بدانیم چه می‏خواهد.

بعد از 10 سالگی هفتگی که باید گزارش داده شود.

بعد از 13 تا 14 ماهیانه که اگر درست استفاده شود پاداش داده شود.