به گزارش روابط عمومی جمعیت همیاران سلامت روان اجتماعی کشور طی برنامه زنده ای که به مدیریت سرکار خانم پوران موسوی مدیرعامل محترم جمعیت هسرا تهران در تاریخ ۲۵ شهریورماه ساعت ۲۲ در اینستاگرام برگزار گردید، آقای دکتر محمد رضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری ایران و خانم دکتر لعیاقربانپور روانشناس و روان درمانگر بالینی، به مناسبت هفته جهانی خودکشی در این برنامه دعوت شده و در همین ارتباط صحبتهای بسیار ارزنده ای برای دنبال کنندگان ارائه نمودند خلاصه صحبتهای این دو مهمان عزیز به شرح زیر میباشد
ابتدا آقای دکتر مقدسی اشاره کردند به این که تاب آوری با خودکشی رابطه منفی،معنادار و به عبارتی این دو باهم رابطه ی الاکلنگی دارد، هر چه تاب آوری بیشتر خودکشی کم تر است.
ایشان اشاره کردند به مطالعات انجام شده که تاب آوری بهترین راه پیشگیری از خودکشی است و ما اگر بخواهیم برای مبارزه با خودکشی قدمی برداریم چه چیزی بهتر از توسعه تاب آوری و حرکت به سمت دارایی ها و توانایی ها.
ایشان تاکید کردند افسردگی بیش ترین سهم را در پیشروی خودکشی دارد ولی اینگونه نیست که اگر دچار افسردگی شدیم به سمت خودکشی گام برداشته ایم، به همین خاطر در صحبت در این مبحث برای نوجوانان باید مواظب بود و افکار خودکشی را در آن ها نپرورانیم زیرا که مرز باریکی بین افسردگی و خودکشی وجود دارد.
به گفته دکترمقدسی همه برای فرار از رنج ها و پایان دادن به درد غیرقابل تحمل اقدام میکنند به پایان دادن زندگی.
در اینجا مسئله عزت نفس را پیش کشیدند و گفتند کسی که خودش را عزیز بداند و باور های مذهبی پر رنگی داشته باشد دست به نابودی خود و دیگران نمی زند.
ایشان تاکید کردند این روزها مواد مخدر صنعتی باعث پیشروی خودکشی در بین جوانان شده است.
کسانی که بعد از بهبودی دچار لغزش می شوند یا در بهبودی شکست می خورند افکار خودکشی در آن ها افزایش می یابد.
ایشان طبق مطالعات انجام شده توضیح دادند که ۹۹ درصد از کسانی که اقدام به خودکشی کردند (صرف نظر از جنسیت و باور های مذهبی و نمره تاب آوری) آدم هایی بودند که احساس تنهایی می کردند.
ایشان تاکید کردند نوجوانان و جوانان را تنها نگذاریم.
تاکید آقای دکتر مقدسی روی سن خودکشی بود که متاسفانه سن خودکشی روند کاهشی داشته است و در این باره باید اقداماتی صورت گیرد.
ایشان گفتند هر چه مصادیق مجرمانه افزایش پیدا کند عرصه آزادی های مدنی کاهش پیدا می کند به عبارتی هر چه آزادی های اجتماعی را باز کنیم تعداد مجرمین کاهش پیدا می کند.
توضیحات آقای دکتر مقدسی در بحث تاب آوری نوجوانان به این شرح بود: ارتقای دانش سلامت در شیوه های خود مراقبتی و سبک زندگی سالم و مراقبت از روح و روان، تاب آوری را افزایش می دهد.
ایشان تاکید کردند به کودکان اجازه دهیم هیجانات خود را ابراز کنند و ما تجربیات آن ها را مرور کنیم تا باعث شادمانی و عزت نفس آن ها شود.
معرفی چند کتاب:
مداخلات در توانمندی های منش از انتشارات دانشگاه تهران نوشته آقای دکتر محمد خدایاری.
تاب آوری کودکان ترجمه اقای دکتر مقدسی و خانم طیبه سرلک.
تاب آوری(منابع و گفتمان).
در ادامه مبحث خانم دکتر قربانپور در مقابل سوالات به عمل آمده پاسخهای زیر را ارائه دادند ؛
چه کسانی در معرض خطر خودکشی هستند؟
وی گفت:بر اساس آمار بهداشت جهانی ۹۰. درصد خودکشی ها همراه با یک اختلال روانی هستند که شایعترین آنها افسردگی ، سو مصرف مواد مخدر ،اختلالات اضطرابی که بیشتر اختلال اضطراب فراگیر ، اختلال اسکیزوفرنیا و انواع اختلالات شخصیت که بیشتر از نوع شخصیت ضد اجتماعی و شخصیت مرزی یا ناپایدار هست.
در تمام متون، تعاریف افسردگی همراه با احساس درماندگی بوده که همین واژه ردپای تاب آوری در پیشگیری را نشان میدهد.
به عبارتی میتوان به این مسیله پاسخ داد که چه کسانی در شرایط سخت دچار درماندگی می شوند‌
تاب آوری تعاریف گسترده ای دارد اما آنچه از مطالعه خودم برداشت کردم مثال چوب خشک و چوب تر دارد که قابل درک برایم هست.
به چوب خشک هرچقدر ضربه وارد شود به ظاهر همان هست اما بعد از مدتی یکباره میشکنند و به چوب تر هرچه ضربه ها و استرس ها وارد شود شکل و ظاهرش خمیده میشود اما پس از مدتی با همان شکل منحنی ادامه میدهد.
ارتباط بین امنیت روانی و تاب آوری در پیشگیری از آسیبها از جمله خودکشی:
ابتدا باید تعریفی خلاصه از امنیت روانی داشته باشیم.
امنیت روانی یعنی برآورده شدن نیاز های روانی فرد در شرایط و موقعیت ها که از نوع احساس است مثل احساس خوب بودن و توانمند بودن ..
اما ارتباط این دو حوزه از نظر پژوهشی هر دو رابطه منفی با خودکشی دارند و باهم رابطه همبستگی معنی دار دارند یعنی اگر فردی احساس امنیت روانی داشته باشد توان تاب آوری نیز دارد و برعکس.
و ارتباط این دو(امنیت روانی و تاب آوری )در بستر را نیز می‌توان در پاسخ به سوال یافت :
چرا در این برهه زمانی زنگ خطر خودکشی در کل جهان و ایران بصدا درآمده است؟
اگر تمام دلایل را بررسی کنیم عمدتا میرسیم به سبک زندگی هایی که دچار چالش شده اند و این سبک زندگی ها امنیت روانی فرد را تامین نمیکند و در پی آن تاب آوری هم ایجاد نمیشود.
می توان اشاره کرد به نوع تربیت فرزندان توجه داشته باشیم که با خدمات رسانی نادرست و بیجا به فرزندان خیانت میکنیم.
چرا دختر ۱۷ساله نباید بتواند اجاق گاز استفاده کند؟ یا پسری به دلیل رنگ مو بلند تر تحصیل میکند؟
همه اینا مربوط به سبک غلط خدمات والدین با فرزندان هستند.
چطور میتوانیم احساس امنیت روانی در نوجوانان و جوانان ایجاد کنیم؟
مولفه های بسیاری از نیازهای روانی وجود دارد که به یک مورد آن اشاره میکنم.
احساس شایستگی و کفایت و یا احساس عاملیت که از طریق تجربه کردن نوجوان ،انجام دادن مسیولیت بویژه در تیم و گروه همسالان منجر به این احساس میشود.پس بهتر هست همه کارهای شخصی شان را به خودش محول کنید.
یا سازگاری اجتماعی که از نوجوان طریق در معرض اصول و قاعده و قوانین آموزش خودتنظیمی و در نهایت سازگاری اجتماعی را یاد می گیرد.
پس هرگز راه فرار از اصول را به فرزندان می‌آموزیم و در زندگی خانوادگی نیز قوانینی داشته باشیم خودمان نیز رعایت کنیم.