تاب آوری فرهنگی ایران نشان‌دهنده قدرت مردم این سرزمین در حفظ هویت و ارزش‌های تاریخی خود است.

تاب‌آوری فرهنگی ایران حفظ هویت ملی و فرهنگی را به عنوان ماموریت اصلی خود می‌داند و این رویکرد را به عنوان راهکاری استراتژیک برای مقابله با چالش‌ها و بحران‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تعریف می‌کند.

تاب آوری فرهنگی ایران توانایی جامعه ایرانی در حفظ، بازسازی و تقویت هویت فرهنگی خود در مواجهه با تغییرات و فشارهای مختلف است.

دانشگاه حکیم سبزواری به عنوان مجری ماموریت ملی تاب‌آوری فرهنگی، نقش محوری در ترویج ارزش‌های فرهنگی، تاریخی و اجتماعی ایفا می‌کند و با آموزش مهارت‌های تاب‌آوری و افزایش آگاهی عمومی، تلاش دارد همبستگی اجتماعی را تقویت و جامعه را در برابر تهدیدات مقاوم‌تر سازد.

این ماموریت که از مهرماه ۱۴۰۳ به این دانشگاه ابلاغ شده، بر محور شناسایی مولفه‌های هویتی، آموزش مهارت‌های سازگاری و ترویج ارزش‌های فرهنگی استوار است و به عنوان الگویی ملی برای سایر نهادها مطرح شده است.

حفظ هویت فرهنگی در تاب‌آوری فرهنگی ایران فقط به معنای نگهداری سنت‌ها و ارزش‌ها نیست بلکه این ماموریت بلکه به تقویت انسجام اجتماعی و همبستگی میان اقوام و گروه‌های مختلف توجه دارد.

ایران با تاریخ و تنوع فرهنگی غنی خود نمونه بارزی از تاب‌آوری فرهنگی است.

کشور عزیزمان ایران در طول تاریخ توانسته هویت خود را حفظ و در عین حال با تغییرات و تحولات سازگار شود.

دانشگاه حکیم سبزواری با برگزاری برنامه‌هایی مانند هفته تاب‌آوری با شعار «از فرد تا فرهنگ» و بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرهنگی منطقه، در مسیر تحقق این ماموریت ملی گام برمی‌دارد و به عنوان پرچمدار تاب‌آوری فرهنگی در ایران شناخته می‌شود.

از ریشه‌های تاریخی تا چالش‌های مدرن
ایران، به عنوان یکی از کهن‌ترین تمدن‌های جهان، همواره نماد تاب‌آوری فرهنگی در برابر تحولات و بحران‌های داخلی و خارجی بوده است.

تاب‌آوری فرهنگی به توانایی جامعه در حفظ هویت، ارزش‌ها و سنت‌های خود در شرایط دشوار اشاره دارد.

این ویژگی در ایران با توجه به تنوع قومی، زبانی و مذهبی، به خصوص در چند دهه اخیر، برجسته‌تر شده است.

برای تضمین تاب‌آوری فرهنگی ایران در آینده، نیاز به ترکیبی از حفظ میراث فرهنگی و پذیرش تحولات مثبت جدید است.

آموزش نسل جوان به زبان‌های بومی، حمایت از صنایع دستی و هنرهای سنتی، و تقویت رسانه‌های فرهنگی می‌توانند نقش مهمی در این راه ایفا کنند

فرهنگ ایرانی با استفاده از مکانیسم‌هایی مانند همبستگی اجتماعی، تکیه بر میراث تاریخی و نهادهای مذهبی و سنتی، توانسته است در برابر فشارهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مقاومت کند.

تاب آوری فرهنگی ایران باعث شده است که مردم با وجود تهاجم فرهنگی و  فشارهای مختلف، همچنان به زبان، آداب و رسوم خود پایبند بمانند.

تاب آوری فرهنگی ایران را باید در تاریخ کهن این سرزمین جستجو کرد.

تنوع فرهنگی و نقش آن در تاب‌آوری
تنوع قومی، زبانی و مذهبی ایران، یکی از مهم‌ترین عوامل تاب‌آوری فرهنگی این کشور است.

از آذری‌ها و کردها تا بلوچ‌ها و خوزستانی‌ها، هر گروه با حفظ هویت خاص خود، به شبکه فرهنگی ایران ریشه‌های عمیقی بخشیده است.

این تنوع باعث تقویت همبستگی اجتماعی شده و جلوه‌های هنری و ادبی منحصربه‌فردی را ایجاد کرده که در برابر یکسان‌سازی فرهنگی و تهاجمات فرهنگی مقاومت می‌کنند.

به عنوان نمونه، موسیقی سنتی، صنایع دستی منطقه‌ای و آداب و رسوم محلی، همگی نشان‌دهنده ثبات فرهنگی در برابر گسترش فرهنگ غالب جهانی هستند

آنچه که مسلم است برای توسعه تاب آوری فرهنگی ایران ، سیاست‌های فرهنگی باید بر دو محور اصلی تأکید کنند:

اول، تقویت آموزش و فرهنگ‌سازی برای جوانان. مدارس و دانشگاه‌ها می‌توانند با طراحی برنامه‌های درسی مبتنی بر تاریخ و ارزش‌های بومی، نقش کلیدی ایفا کنند

دوم، حمایت از صنایع فرهنگی و هنری محلی، مانند موسیقی، سینما و صنایع دستی، که به عنوان پلی بین گذشته و حال عمل می‌کنند.

همچنین، استفاده از فناوری‌های نوین برای ترویج فرهنگ ایرانی، مانند پلتفرم‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند به جذب نسل جوان کمک کند

تاب‌آوری فرهنگی ایران نه تنها به دلیل غنای تاریخی، بلکه به خاطر توانایی جامعه در ترکیب سنت و نوآوری است.

با این حال، حفظ این تاب‌آوری نیازمند برنامه‌ریزی استراتژیک و مشارکت همه‌جانبه است.

دولت، نهادهای فرهنگی و جامعه باید با همکاری یکدیگر، زیرساخت‌های لازم برای مقابله با تهدیدهای فرهنگی را تقویت کنند.

دکتر محمدرضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری در پایان آورده است اگرچه چالش‌ها فراوان و پرشمار هستند، اما تجربه تاریخی نشان می‌دهد که فرهنگ ایرانی همواره از قابلیت باز آفرینی خویش برخوردار بوده است.

تاب‌آوری فرهنگی ایران برای حفظ هویت ملی، بلکه برای ایجاد تعادل بین جهانی‌شدن و بومی‌گرایی ضروری است.