پایگاه جمعیت همیاران
سلامت روان اجتماعی ایران
کودکان کار و کودکان خیابانی

«كودك در خيابان» و «كودك خيابان»

كاشفي (1380) كودكان خياباني را به دو دستة مزبور تقسيم مي‌كند و متعقد است، گروه «كودك خيابان» در مفهوم مذكور قرار مي‌گيرند.

الف- كودك در خيابان:

 كودك در خيابان معمولاً در طول روز در خيابان است و شبها به خانه برمي‌گردد، يعني هنوز داراي تماس منظم با خانواده است.

در ايران در رابطه با گروه «كودك در خيابان» اصطلاحاتي مانند «بچه‌هاي پارك» «بچه معروف » و «بچه‌هاي كلوپ» باب شده است.

ب- كودك خيابان:

به اعتقاد بعضي از محققان هنگامي كه از كودكان خياباني در معناي دقيق و صريح كلمه سخن‌ مي‌‌گوئيم،‌ منظور « كودكان خيابان» هستند.

كودكان خياباني در خيابان زندگي مي‌كنند، مي‌خوابند و معيشت خويش را از خيابان فراهم مي‌سازد. روابط بسيار كمي با خانوادة خود دارد، يا روابط خود را با آن قطع كرده و يا اصلاً خانواده‌اي ندارند.

كودكان رها شده، فراري و بعضي از كودكان يتيم بدليل فوت والدين، جنگ يا ايدز در اين گروه قرار دارند.

در رابطه با اين گروه اصطلاحات «كارتن خواب» «خيابان گرد» ، «اتوبوس خواب» و «قطار خواب» و «سينما خواب» (البته بقول كاشفي) رايج است.

نكته در اينجاست كه اكثريت كودكان خياباني بي خانمان هستند و نه مجرم و بيشتر آنها بكار اشتغال دارند،‌ بدون اينكه از حمايت لازم برخوردر باشند و در معرض خطرات و انواع مختلف بهره‌كشي‌ها قرا ردارند، ‌از كودكان خياباني براي فحشاء قاچاق مواد مخدر و بزهكاري عليه افراد و اموال بهره‌برداري مي شوند آنها با خطرات زيادي روبرو هستند مانند آزاد و اذيت، امراض مقاربتي،‌ اعتياد،‌ آسيب در اثر خشونت و مرگ،‌ از طرفي آنها داراي موقعتيهاي بسيار كمتري براي رشد و تكامل عاطفي، اجتماعي، آموزشي و اقتصادي هستند.

6-2- عوامل مؤثر بر خياباني شدن كودكان

اين عوامل را بدو دستة بيروني و دروني تقسيم مي‌كنند:

1-6-2- عوامل بيروني (اجتماعي)

كاشفي (1380) در توضيح عوامل اجتماعي مؤثر بر خياباني شدن كودكان به موارد زير اشاره مي‌كند:

  • فقر وعدم توزيع عادلانه ثروت در جامعه و وجود اختلاف شديد طبقاتي
  • عدم سياست‌گذاري دولتها در زمينة كنترل جميعت :

مي‌توان گفت با رشد بيش از حد جمعيت هر 10 سال 200 ميليون كودك به جمعيت كودكان خياباني اضافه مي‌شود.

  • سياست‌گذاري نادرست دولتها بويژه در رسيدن به تكنولوژي اتمي يا نظامي:

هدايت سرمايه‌هاي جامعه بسوي طرحهاي نظامي و اتمي مخصوص در كشورهاي در حال توسعه بي ترديد با كاهش خدمات رفاهي در جامعه همراه خواهد بود.

  • بي‌تفاوتي نسبت به اشتغال كودكان و عادي شدن كار كودكان در جامعه.
  • فاجعه اينجاست كه اين خيانت را به عنوان واقعيت زندگي بپذيريم.
  • بحرانهاي اقتصادي اجتماعي مثل فروپاشي بلوك شرق
  • جنگ يا اغتشاشات داخلي
  • مهاجرتهاي ملي (درون مرزي)
  • مهاجرتهاي بين المللي

2-6-2- عوامل دروني (خانوادگي)

يافته‌هاي پژوهش اسفنجاري 1380 بيش از هر چيز بر تأثير عوامل اقتصادي و فقر خانوادة بر بروز پديدة‌ كودكان خياباني تأكيد مي‌كند.

عمده عوامل خانوادگي ديگر در بروز اين پديده عبارتند از:

  • جمعيت زياد خانواده
  • بي‌سوادي يا كم سوادي والدين
  • كهولت،‌ بيماري يا معلوليت والدين
  • فوت يا جدائي والدين، ازدواج مجدد آنان و روابط نامشروع اين مورد در آفريقا بسيار شايع است.
  • اعتياد والدين (بويژه تأثير عمده در كارتن خواب شدن كودكان دارد.)
  • بزهكار بودن يكي از اعضاي خانواده
  • خياباني بودن والدين (منظور زندگي يكي يا هر دوي والدين در خيابان است.)
  • درگيري و جر و بحث‌هاي مداوم والدين با يكديگر
  • كودك آزادي (آزار جنسي، هيجاني،‌ عاطفي، غفلت و عدم مراقبت)
  • سخت‌گيري نسبت به كودكان و رها كردن ايشان در خيابان
  • نفوذ رسانه‌هاي صوتي و تصويري و حتي گيرنده‌هاي ماهواره به دورافتاده‌ترين روستاها و بالا رفتن جدابيتهاي شهري و فرار كودكان پرشور به مراكز شهري
  • افزايش بي رويه مشاغل كاذب و سودآور
  • اقدام در هنگام جهت ساماندهي كودكان و كمبود مشاركت دولت و ملت در اين امر
  • كمرنگ شدن فرهنگ ملي و مذهبي و سست شدن بنيانهاي ارزشي و اعتقادي

نكته مهم در اينجاست كه تحقيقات نشان مي دهد،‌خانواده هاي دچار بحران و تشنج از مهمترين عوامل خياباني شدن كودكان هستند، زيرا كودكي كه در خانواده اي بسر مي برد كه بدليل عدم امنيت و عشق و محبت دچار تشنج است، زندگي خياباني را عليرغم وضعيت بسيار دشوار آن بر چنين وضعيتي ترجيح مي دهد. (كاشفي، 1380)

بنظر مي رسد كه تركيبي از فقر و بي توجهي و سوءرفتار موجب مي شود كه كودكان به خطر بزرگي بيفتند، فقر آنها را ناچار مي كند كه به دنياي پول بزرگتران قدم بگذارند و در آن با موقعيتي به كلي نابرابر شركت كنند، بي توجهي و سوءاستفاده موجب كاهش آگاهي آنان نسبت به خود، ارزش و توانايي آنها براي تأمين و دفاع از نيازها و منافع خود مي شود.

در علت شناسي پديدة فرار كودكان از منزل مي‌توان به موارد زيراشاره نمود.

  • عدم بكارگيري راهكارهاي تربيتي صحيح و بروز مشكلات متعدد
  • تبعيضات شديد بين فرزندان
  • لوس شدن فرزند
  • كمبود محبت
  • تنبيهات شديد فيزيكي
  • سوء استفادة جنسي
  • عدم درك حساسيتهاي دوران بلوغ و نوجواني
  • ترس كودك از حضور در مدرسه
  • دخالت والدين بر ارائه تحصيل، اشتغال و …
عادت بيش از حد به ماجراجوئي و عدم تربيت صحيح كودك

(فرزاد براتی مدیر روابط عمومی جمعیت همیاران سلامت روان اجتماعی استان کهگیلویه وبویراحمد)



۲۲۳۵ بازدید


۵ امتیاز


۰ نظر
نظرات کاربران


هنوز هیچ نظری ثبت نشده است !
نظر شما چیست ؟!
شما نیز می توانید نظر خود را راجب این مقاله در زیر بنویسید !
نام کامل شما * :
نام کامل خود را وارد کنید !
آدرس ایمیل شما :
آدرس ایمیل خود را وارد کنید !
متن نظر شما :
نظر خود را به فارسی در بالا بنویسید !
کد امنیتی :
کد امنیتی روبرو را وارد نمایید !
انسان خوشبخت نمی شود اگر برای خوشبختی دیگران نکوشد !
شما هم می توانید در این کار سهیم باشید ! کمک های مالی شما مایه دلگرمی ماست !
دریافت کمک های مردمی
جمعیت همیاران سلامت روان اجتماعی ایران
جمعیت همیاران سلامت روان با هدف افزایش توانمندی اقشار مختلف جامعه در راستای افزایش سطح سلامت روان و پیشگیری از آسیب های اجتماعی فعالیت می نماید. باور ما بر این است که با افزایش مشارکت جویی و احترام به خرد جمعی و رویکرد تسهیل گرانه می توانیم در ارتقای سطح کیفیت زندگی اقشار جامعه تاثیر داشته باشیم. این سایت با همت و تلاش و پیگیری مستمر جناب آقای حمید بیخسته مدیر روابط عمومی جمعیت همیاران سلامت روان اجتماعی کشور در سال 1395 راه اندازی گردید.
تمامی حقوق محفوظ و متعلق به جمعیت همیاران سلامت روان اجتماعی ایران می باشد .
Copyright © 2015 for HamyaranIran.ir , By SmProgram web Developer , All rights reserved .